Ik was gebleven HIER (Oost-Afrika). Centraal in Zuid-Afrika ligt de (half)woestijn Kalahari.
Inhoudsopgave:
45. Angola
46. Mozambique
47. Malawi
48. Zambia
49. Zimbabwe
50. Botswana
51. Namibië
52. Lesotho
53. Swaziland
54. Zuid Afrika
________________________________________________
Angola
Angola kent net als de overige oud-Portugese delen in Afrika een roerige politieke geschiedenis. Na de onafhankelijkheid in 1975 (Anjerrevolutie) brak een bloedige burgeroorlog uit met vier partijen die elk hun eigen gebied opeisten. Ik kom daar zo op terug.
< Angola wordt fysisch bepaald door een langgerekt zuidwest-noordoost lopend
plateau (Bié, ook wel Lunda-drempel) waarvan het noordwesten onderdeel uitmaakt van het
Congo-bekken en het zuidoosten behoort tot het Zambezi-bekken.
< Langs de
Atlantische kust in de buurt van Benguela
komt het verschijnsel 'nevelwoestijn' voor. Dat zijn droge kustgebergten
waarbij de relatief koude Benguela-stroom 'opklimt' tegen het steile
rotsgebergte (koude lucht kan minder waterdamp bevatten en slaat in het
kustgebergte dus niet neer als regen maar als nevel).
< Deze 'nevelwoestijn' loopt zuidelijk door tot de Namib Desert (ik kom daar later op terug).
Belangrijke verschillen met de noordelijke Afrikaanse tegenhanger:
* Sahara: warme golfstroom en lage kust;
* Namib: koude golfstroom (Benguela) en hoge kust.
< Dominante rivieren zijn:
De Cuanza in het noorden en de Cunene in het zuiden op de grens met Namibië. Beiden aparte
bekkenstelsels en behoren dus niet tot het Congo- of Zambezibekken. Vanwege het relatief vochtige klimaat op een gemiddelde hoogte van 1200m ontspringen er talloze rivieren vanuit het centrale (Bié-)plateau en een aantal minder grote systemen in het zuidwesten.
< het aan-/afvoergebied van de Zambezi, ik kom daar later op terug
Angola is
onderverdeeld in 18 provincies. Ik loop ze in één of twee zinnen door:
1.) Bengo (Caxito): afsplitsing van de hoofdstad provincie Luanda in 1985 aan de
westkust. De vraag is: waarom die afsplitsing? Politiek (laterz). < Kissima National Park
2.) Benguela (Benguela): westkustprovincie met doorsnijdend de < Rio Cavaco. Eerder opgemerkt: Angola wordt doorsneden door een omvangrijk rivierencomplex.
3.) Bié (Kuito): tot 1971 Bié Cuando Cubango. De meest centraal gelegen provincie met landbouw en bodemrijkdommen. (< er zijn niet veel pics op het net te vinden). Het is een hooggelegen landschap met veel bergen en dus een bedenkelijke infrastructuur (voor zover ik het kan extrapoleren). Landbouwproducten en bodemrijkdommen moeten kunnen worden geëxporteerd en daarvoor is een goede infra onontbeerlijk. Politieke verdeeldheid in Angola was/is een groot struikelblok.
4.) Cabinda (Cabinda): FLEC, een beweging voor onafhankelijkheid van Cabinda. Cabinda is een
zogenaamde exclave gelegen aan de Atlantische kust ingeklemd tussen Congo
Brazzaville en de Democratic Republic of Congo. Voor de kust van Cabinda
bevinden zich belangrijke olievelden. Op de FLEC kom ik zo terug (politiek).
5.) Cuando Cubango (Menongue): meest zuidoostelijke provincie grenzend aan
Namibie en Zambia. União Nacional Para a Independência Total de Angola
(ingewikkeld voor 'UNITA'). De stad Jamba vormde jarenlang het hoofdkwartier van de
UNITA-rebellen onder Jonas Savimbi (meer daarover zo direct).
6.) Cuanza Norte (N'dalatando): ten oosten van Bengo. Noordelijke afwatering
van de Cuanza. Bekijk: Roadshow Cuanza Norte... < deze 'flow' behoort wel of niet tot het 'Congobekken'... dat is afhankelijk van het bergsysteem dat er omheen ligt. Er bestaan ook 'grensgevallen'. Nederland behoort tot het 'Noorzeebekken'. Daar is geen discussie over.
7.) Cuanza Sul (Sumbe): zuidelijke afwatering van de Cuanza dus. Smal stukje Atlantische kust. Bekijk: Roadshow Cuanza Sul (voor de Portugees sprekenden).
8.) Cunene (Ondjiva): centraal zuidelijke provincie ten noorden van de Cunene
die de natuurlijke grens vormt met Namibië. Bekijk: Angola festival (even een willekeurige greep)
9.) Huambo (Huambo): onderdeel van het centrale plateau met tevens de hoogste
top van Angola (Mt. Môco, 2620m). Je moet je je hier voorstellen dat Angola is gesitueerd op een plateau van ruim 1000m hoogte, net als bijna geheel zuidelijk Afrika.
10.) Huíla (Lubango): provincie in het zuiden
met o.a. Leba Hill en < Bicuari National Park.
11.) Luanda (Luanda): capitalprovince aan de Atlantische kust omsloten
door Bengo. Bekijk: Luanda. BNP-gegevens Angola: $ 6.300 per hoofd. Niet veel. Nederland is $ 52.000. Meer vergelijkbaar: Vietnam met $ 3.800, dus Angola doet het dan nog 'redelijk'.
12.) Lunda Norte (Dundo, onder Neto: Lucapa): meest noordoostelijke regio
grenzend aan Congo met diamanten die echter moeilijk exploïtabel zijn. Dat heeft naast de fysische geografie vooral ook te maken met de politiek (corruptie, interne spanningen bij verkiezingen en dergelijken).
13.) Lunda Sul (Saurimo): eveneens grenzend aan Congo met diamantenrijkdom. < Catoca open pit diamond mine. Gevechten gaan waar ook ter wereld vaak om bodemschatten. Olie, goud of een vruchtbare grond voor landbouw/veeteelt. Dat is al eeuwen zo en gaat goed, zolang er niet al veel mensen op een kluitje wonen.
14.) Malanje (Malanje): oostelijk grenzend aan de Lundaprovincies. Zoek op: katoen. Angola heeft ruimte zat en het klimaat is prima. De hoogteverschillen en afvoer naar een kusthaven zorgen echter wel voor infrastructurele obstakels.
15.) Moxico (Luena): centraal oostelijk grenzend aan Zambia jarenlang beheerst
door de UNITA (Jonas Savimbi). Savimbi was een rebellenleider en heeft verder geen nationaal leiderschap gekend. In de jaren '70 heerste een felle strijd tussen communisten en anti-communisten. Bekijk: Moxico.
16.) Namibe (Namibe): meest zuidwestelijke provincie grenzend aan Namibia met
o.a. Iona National Park. Voor
het toerisme moet je dus vooral in het zuidwesten van Angola zijn. Bekijk: Iona.
17.) Uíge (Uíge): centraal noordelijk grenzend aan Congo en de provincie Zaire
in het westen. Strijdtoneel van de 26-jaar durende Angola Civil War (ik kom daar zo op terug). < Uige... zo zien veel Afrikaanse steden er uit.
18.) Zaire (M'Banza Kongo): meest noordwestelijke provincie (als we Cabinda
buiten beschouwing laten) met olie-industrie. Angola concurreert met Nigeria als het gaat om de olieraffinage in Afrika. In 2016 gaat olie een steeds mindere rol spelen als het gaat om energie. Kunststoffen (plastics) en bouwmaterialen (bitumen) worden steeds belangrijkere toepassingen.
Politieke historie van Angola? deze kan beknopt als volgt worden samengevat
(beknopt dus):
1. Dekolonisatie (1975): na Portugal en het wanbeheer van < Caetano. Niet alleen
Portugal maar ook de Britten, Fransen en Belgen hebben een rotzooi in Afrika
achtergelaten. Nederland komt wat dat aangaat nog behoorlijk goed weg met slechts een beetje Zuid Afrika.
< val Caetano. De militairen in Angola en Mozambique houden het voor gezien. Bekijk: Anjerrevolutie. De verdrijving van de Portugese dictator in 1974 gebeurde 'fluweel' (dus zonder geweld). In Angola en Mozambique ging dat naderhand helaas een stukje minder prettig (zacht uitgedrukt).
2. En nu? Direct na de onafhankelijkheid greep de MPLA (< Neto) de macht,
echter, de UNITA (Savimbi) en
de FNLA (Roberto) eisten delen van Angola op en riepen zichzelf uit tot
president.
Het is maar net welke militairen je aan je kant hebt en waar de wapens van Rusland onder Brezjnev zijn gebleven. Rond 1975 werd wereldwijd gevochten om de macht van communisten (USSR) en anti-communisten (USA). Regimes werden door één van beiden van militaire steun voorzien en er was altijd wel een rebellenbeweging gesteund door de andere partij.
3. De FLEC: Naast de MPLA, UNITA en FNLA een 4e partij in het conflict met
afscheiding van Cabinda als meest rijke provincie (olie) als doelstelling. De
MPLA wil dit stukje om begrijpelijke redenen behouden.
4. Koude oorlog: de MPLA wist met steun van Cuba (Castro) en dus indirect
Breznjev (USSR) de hoofdstad Luanda in handen te houden. Mobutu (Zaire)
steunde via de VS en het apartheidsregime van Zuid-Afrika de UNITA en FNLA.
5. Economische afhankelijkheid: olie in het noordwesten (Cabinda en Zaire) en
diamanten in het noordoosten (Lunda) zijn bronnen van conflict. < FLNA 1975. Die wapens waren helaas noodzaak.
6. Dood Savimbi (2002): nooit officieel staatshoofd geweest (het is maar net wat je daar onder verstaat) maar zijn overlijden
heeft wel geleid tot 'vrede'. Eerder besproken, lees een stukje terug bij Moxico.
De politiek te Angola kan ik ondanks heftige crisis rond 1975 kort samen vatten, maar dat heeft vooral te maken met Dos Santos:
45 Angola 12.265.000 (aantal inwoners 2005, minder dan NL dus) 1.246.700 (oppervlak in km2's, iets van 30x Nederland, dus ruimte <-> inwoners is er wel) Luanda (hoofdstad)
< Agostinho Neto 1975. President. MPLA. Movimento
Popular de Libertação de Angola. Na val Caetano (Portugal)
< Jonas Savimbi 1975. President. UNITA. Ik schijf hier 'president', maar er was na het wegvallen van de Portugezen geen openbare orde. Elke Angolees kon zich dus in 1975 uitroepen tot 'president' (en dan ook nog afhankelijk van welk Angolees grondgebied). In Nederland kennen we een goed georganiseerd staats- en rechtsstelsel.
< José Eduardo Dos Santos 1979. Dood Neto. MPLA, FNLA en UNITA blijven strijden.
HEVIGE BURGEROORLOG 1979. Strijd leger met Unita-rebellen van Savimbi.
Dood Savimbi. Eindelijk akkoord over
demobilisatie. Trage wederopbouw.
Dos Santos sinds 1979 regerend en leidend staatshoofd (dat is iets anders dan Koningin Elizabeth van de UK of Willem Alexander van de NL). Ik schrijf 2016, dus 37 jaar aan de 'macht' en dat is in 2016 #1. Bekijk: mogelijk aftreden Dos Santos in 2018
< Paulo Kassoma 2008. Premier. MPLA. Functie opgeheven. Het machtspatroon van Dos Santos is nu even onduidelijk, maar belangrijk is wel dat hij een
sleutelrol heeft gespeeld in het conflict MPLA - Unita. Kort samengevat: Angola is sinds 1979 een dictatuur onder Dos Santos. Zo'n 'dictatuur' kan voor- en nadelen hebben.
Het volk van Angola zou moeten vrezen voor de val van Dos Santos, omdat anders het land bijna zeker uiteen dreigt te worden gescheurd.
Aanvullend: landenweb Angola
Reisadvies: Angola
____________________________________________________________________________
Mozambique
Fysische ondergrond: deze laat zich in Mozambique niet direct scheiden in een
aantal stroken of gordels.
< Het is een mengelmoes van laagland, losse
gebergten, plateaus, kuststroken en -strookjes (kliffen of klippen richting de
grens met Tanzania), savannes, moerassen, een dominante delta (Zambezi, je
zou het land van daaruit kunnen scheiden in noord en zuid) en steppes.
Het
land vormt het meest zuidelijke onderdeel van de < Great African Riftvalley.
Ik heb het daar meer over gehad: de strook Somalië, Kenya, Tanzania en Mozambique scheidt zich oostelijk van de grote slenkmeren af door tektonische processen (vulkanische spreiding) van het vaste Afrikaanse continent. De voorspelling is op termijn vorming van een nieuwe oceaan. Hier gaat echter nog wel een tijdje overheen. Je kunt het vergelijken met het huidige Mozambique Channel (of straat van Madagascar), alleen is de tektonische activiteit tussen het Afrikaanse continent en Madagascar uitgestorven (maar het kan ooit weer uit de dood opstaan).
Al
het leuks is dus te zien in Mozambique! Jammergenoeg zijn een groot aantal bewonderenswaardigheden niet toegankelijk
vanwege de duizenden actieve landmijnen uit de burgeroorlog
(Portugal/Frelimo/Renamo vanaf begin jaren '60).
11 provincies (multicultureel en 100-den (Bantoe)-stammen, w.o. de
'Hottentotten en de Bosjesmannen' in het zuiden):
1.) Nyassa (Lichinga): Lake Nyassa (nu Lake Malawi). In het noorden grenzend
aan Ruvuma te Tanzania. Over de schoonheid van dit gebied hoeven we niet te twisten. Omdat het een 'slenkmeer' is, is het er lokaal erg diep (tot ruim 700m!). Ik kom erop terug bij Malawi.
< De horst/slenk-theorie (geologie) is eenvoudig (?): na meestal een zware aardbeving rijst een deel van het landschap omhoog (horst, bergketen), het andere deel zakt omlaag (slenk, diepmeer). De breukzones zorgen voor aardbevingen en vulkanen.
< Er bestaan enkele inactieve vulkanen te Mozambique zoals de Monte Muambe rond de Zambezi, maar al eerder opgemerkt: tektonische activiteit is een tijdje terug (miljoenen jaren).
2.) Cabo Delgado (Pemba): uiterste noorden op de grens met Tanzania. Hoofdstad Pemba niet te verwarren met het Tanzaniaanse eiland Pemba (Pemba betekent 'kust'). Qua landschap is er weinig verschil met unieke koraalriffen (paradijs voor de duikers). Bekijk: Pemba
< Quirimbas (eilanden voor de kust van
Tanzania). Indische Oceaan: bekijk (zonder geluid = rust). Mozambique kent een constante temperatuur het hele jaar door rond de 29 graden overdag en rond de 21 graden 's nachts. Verschil is er in neerslag: van mei t/m september is het droog. De natste maanden zijn november en maart met daar tussenin het regenseizoen.
< Iris Church... laat ik de bewoners van Cabo Delgado niet vergeten: de Portugezen waren hier ooit en dus ook het christelijk geloof: bekijk. Mozambique kent een enorme diverse bevolking. Naast de traditionele negriden zijn oud-blanke migranten en Indiërs normaal.
3.) Nampula (Nampula): langs de Indische Oceaan ten zuiden van Nyassa en Cabo
Delgado en ten noorden van Zambezia. < ik kan duizenden plaatjes van Afrikaanse steden en dorpen laten zien. Dat lijkt zo. Mozambique was rond 1996 zo ongeveer het armste land ter wereld als gevolg van burgeroorlogen.
In 2016 gaat het een stuk beter met Mozambique. Waarom? Er heerst geen burgeroorlog meer en dat is een groot verschil met bijv. Somalië alwaar een totale wanorde heerst. Ik onderwijs de kinderen nu even: als iets de ontwikkeling van een land in de weg staat is het wel 'burgeroorlog'.
4.) Zambezia (Quelimane): oost. De Indische kust met in het zuiden de
Zambezi-delta. Bekijk: Flood Zambezi 2007. Te weinig is te weinig, maar te veel is te veel. Een stuwdam aanleggen dan? < Sediment: afzetting vanuit een rivier (fluviaal). Een stuwdam heeft ook grote ecologische bezwaren.
< Zambezi-delta. Ik ben er nooit geweest, maar wat ik lees/zie één van de mooiste stukjes op aarde. Ik kom erop terug bij de oorsprong (Zambia)
< West: Malawi... Lake Malawi kent diverse eilanden en dispuut is de grens tussen twee landen op een groot meer. Je vraagt je af van 'wat is het belang nou?' Delfstoffen zijn er niet te vinden. Toerisme of visserij dan?... ik denk beiden. Bekijk. Bekijk ook DIT
Op Likoma Island en Chizumulu Island kom ik terug hierna bij Malawi.
5.) Tete (Tete): centraal westelijk (bergachtig) precies in het midden grenzend
aan Zambi, Lake Cahora Bassa en Zimbabwe. Oosten: Malawi. He?... oosten? ja, bekijk het kaartje. Duidelijk is dat de omringende landen onder Brits koloniaal bestuur hebben gestaan en de vraag is dan wat er ooit met de Portugezen is afgesproken.
< Lake Cahora Bassa. Dit is een soort buffer van de Zambezi vanuit Zambia/Zimbabwe op weg naar de Indische Oceaan via Mozambique dus. Op dit kaartje is Zambia niet afgebeeld. Dat moet toch echt!
< De provincie nog even uitvergroot. Je zou zeggen: enorme potentie aan hydrostatische electriciteit/energie. Hier rechts van het meer: Songo. Waterkracht? Er is wel een luchthaven, maar luchtverkeer kost alleen maar energie.
< Cahora Bassa-dam (zéér fraai!). Waterkracht in Afrika is van enorm belang. Steenkool- en kerncentrales moeten we niet hebben op dit rijke stukje aarde.
< Tigerfish. Lake Cahora Bassa. Er mag worden gevist, maar wie handhaaft de visstand? Terug in het water? Of fileren en op de grill. Ik moet eerlijk zeggen dat ik een mootje gegrilde vis ook niet afsla. Wel als de visstand daarmee in het geding is.
6.) Manica (Chimoio): grotendeels grenzend aan Zimbabwe in het westen met
bergen. Binga. < Dit is wat je heel veel ziet in Afrika: slechts een zéér kleine hoeveelheid handel om de dag met je gezin door te komen. Dit soort straatbeelden horen met een beetje corruptieloze politiek niet thuis te Mozambique (daar zeg je wat).
< De locatie van Monte Binga (2436m) grens met Zimbabwe. Al eerder opgemerkt: Mozambique is een mengelmoes van landschappelijke architectuur en etniciteit. Dit maakt het wel erg interessant om er op vakantie te gaan. Je ziet op dit kaartje ook 'groen'. Helemaal logisch is dat niet. Als je het beeld in noordelijke richting spiegelt kom je terecht in het zéér droge en groenloze Egypte! Dit heeft te maken 'fysische geografie': reliëfverschillen en oceaanstromingen.
< Je zou op deze breedtegraad een woestijn verwachten net als de Sahara ten noorden van de evenaar of de Gibsonwoestijn te Australië op dezelfde breedte (geen details verder).
7.) Sofal (Beira): grotendeels geklemd tussen Manica in het westen en de
Indische kust (kanaal van Mozambique) in het oosten met in het noorden de
beruchte Zambezi-delta met zo nu
en dan een overstroming. Het water van de Zambezi komt vanuit hoger gelegen gebieden (Angola/Zambia/Zimbabwe). Mozambique moet het maar verwerken. De waterkrachtcentrales kunnen het soms niet aan en dan heb je dus een 'overstroming'. Dat komt regelmatig voor. Samenwerking tussen de 'Zambezi-landen' is dus noodzaak, maar niet elk land werkt daar aan mee.
Zuidelijk van de Zambezi: Gorongosa NP als
je er op vakantie wilt. Mooi!... helaas is van het oorspronkelijke wildgebied
niet veel meer over. Bekijk ook laatste nieuws (mei 2016): Kenya ivoor.
< Beira (city) is het meest zuidelijke punt van de Grote Afrikaanse Slenk. In de praktijk: doorsnijding van de Zambezi. Bekijk: Beira Mozambique. Ten zuiden van de Zambezi richting de hoofdstad Maputo is er geen tektonische activiteit.
8.) Inhambane (Inhambane): oostkust-provincie. Mozambique food? Ik heb geen idee. Ik ken de Portugese keuken ook niet, behalve dat ik een keer bij een vriendin van Cape Verdische afkomst (ook Portugal) een ovenschotel met kabeljauw en aardappel heb gegeten. Bekijk: Working Together in Mozambique. Recept?
Portuguese Shrimp Mozambique. In Nederland zouden we dit 'garnalensoep' noemen. Eet het met stokbrood, maar in (West-)Afrika moet je het dopen met gestampt zetmeel: fufu of kenkey (rijst, cassave, plantain) of banku (mais). Maar dat is West-Afrika. Veel verschil is er mijns inziens niet. Doe anders maar: Piri-Piri-kip.
9.) Gaza (Xai-Xai): westelijk grenzend aan Imhambane. De Limpopo mondt hier
uit in de Indische Oceaan. Op de Limpopo-rivier kom ik terug bij Zimbabwe. Bekijk: Xai-Xai-travelguide.
< Limpopo National Park. Mozambique is een vakantieland bij uitstek zonder massatourisme, maar laat je begeleiden zodat je niet in een mijn trapt. Ik heb geen idee wat het kost. Ik zoek op: rondreis door Mozambique... dit is nog redelijk goedkoop! De meeste Nederlanders denken van: 'als ik toch naar zuidelijk Afrika reis wil ik eerst landen te Johannesburg'. Zo denk ik er ook over. Op Zuid Afrika kom ik uitgebreid terug.
10.) Maputo (Matola): de provincie Maputo in het uiterste zuidwesten grenzend
aan Zuid Afrika en Swaziland. Meest dichtbevolkt en snelst groeiende provincie van Mozambique.
< Voor de kust van Maputo: Inhaca Island (je ziet hier niet veel aan, behalve dat het 'blauw' is). Bekijk
11.) Maputo (Maputo): de capitalprovince. Na de burgeroorlog vanaf 1975 een
puinzooi, maar nu in wederopbouw en behoorlijk rustig (in 2008 nog relletjes
i.v.m. verhoging van tarieven van het personenvervoer). Bekijk: Maputo City
< Maputo is een stad in de 'steigers'. Zonder burgeroorlog kan het worden afgemaakt.
Politiek: Mozambique is als bijna geen enkel ander land het slachtoffer geweest
van het kolonisme (Portugal) en de koude oorlog. De Sovjet-Unie steunde het
marxistische bewind (ook beperkt via Nyerere van Tanzania) van de Frelimo (Machel). De Renamo gesteund door Rhodesië en blank
Zuid-Afrika (indirect dus via de
VS) voerde een bloedige guerilla.
Gorbatsjov trekt uiteindelijk de Russische
steun (noodgedwongen) halverwege jaren '80 in en het regime onder Chissano in
paniek. Onder Guebuza (president) en Dias Diogo (premier) is het sinds 2004
eindelijk een beetje orde.
Halverwege jaren '90 was Mozambique het armste land ter wereld met een BNP van jaarlijks gemiddeld $80 per hoofd. Mozambique kende in de jaren '90 een zeer negatieve handelsbalans met een schuld van vele miljarden dollars. Er werd 7x zoveel geïmporteerd dan geëxporteerd.
< Alexander en Maxima besloten onlangs hun vakantiehuis te verkopen (lees). Vrijwillige beslissing en dus, gaat het goed met Mozambique?
Ja, in 2013 is het BNP t.o.v. 1995 toegenomen met $1.100 (dat is nog steeds veel te weinig, Nederland in 2013 $52.000). Alleen
moet je dan natuurlijk wel een beetje rekening houden met het verschijnsel
'inflatie' en dien je een waarde toe te kennen aan het begrip 'BNP' = Bruto
Nationaal Product.
Mozambique is sinds 1995 lid van
het Brits Gemenebest en valt daarmee op omdat het -als enige- nooit door de
Britten gekoloniseerd is geweest. De reden hiervoor is dat Mozambique wordt
omgeven door uitsluitend Commonwealth-staten
en daarmee meer (economisch) wil samenwerken (< Zimbabwe op dit kaartje even vergeten).
46 Mozambique 21.000.000 (aantal inwoners 2005) 801.590 (oppervlakte in km2's, ca. 24x Nederland) Maputo (hoofdstad)
ONAFHANKELIJKHEID PORTUGAL 1975 Eduardo Mondlane. Direct felle burgeroorlog na
het schandelijke optreden van de Portugezen.
< Samora Machel 1975. President. Na (strijd tegen) Portugal (Caetano). Frelimo.
Marxistisch. Strijd tegen Renamo.
Joaquim Chissano 1975 Premier. Frelimo: Frente de Libertação de Moçambique.
< Joaquim Chissano 1986. President. Dood Machel. Nu Westers. Trage ontwapening
Renamo hetgeen leidt tot ernstige stagnatie.
Mário da Graça Machungo 1986 Premier. Frelimo. Renamo: Resistência Nacional
Moçambicana was de tegenstrijder. Wat viel er te strijden? De Portugese kolonist zweeg in alle talen. Portugal had genoeg aan zichzelf, dus 'zoek het zelf maar uit'.
EINDE BURGEROORLOG 1992 Chissano herkozen nu in een meerpartijsysteem met de
Renamo als 1 na grootste.
Pascoal Mocumbi 1994. Premier. Frelimo. Opvallende rol zowel voor als na de
verkiezingen van 1999.
< Afonso Dhlakama (Renamo) 1999. Presidentsverkiezingen wederom gewonnen door
Chissano. Dhlakama betwist de uitslag. In 2016 nog steeds Renamo-leider.
Armando Guebuza 2004. 3e President. Frelimo. Redelijk vaarwater nu (overstromingen
van de Zambezi daargelaten). De 'president' speelt in een republiek een belangrijke rol, maar hij (of zij) moet natuurlijk wel zo veel mogelijk publiek en officieren meekrijgen. Geen corruptie!
< Luísa Dias Diogo 2004. Premier.
Frelimo. Member of the Council of Women World Leaders.
Aires Ali 2010. Premier. Frelimo. 'Herschikking van ambtelijke functie's'.... wat doet de premier in Mozambique?... of bepaalt de president nog steeds alles.
< Filipe Nyusi. 4e president. Verwacht van een goede president is de oplossing van conflicten met buurlanden. Lees: Mozambique - Malawi partnership. De landen werken samen, maar er zijn grensconflicten te Lake Malawi. Ik kom daar zo op terug.
Alberto Vaquina 2012. Premier. Benoemd door de president. Staatsrechtelijk stelt het ambt 'premier' te Mozambique als republiek dus niks voor, of krijgt hij zo langzamerhand hetzelfde te vertellen als de premier in Nederland? De rol van het 'staatshoofd' is dan uitgeschakeld, maar we kiezen in Nederland (koninkrijk) nog altijd niet een 'minister-president'. Wij (in Nederland) 'kiezen' 150 man/vrouw die het dan vervolgens allemaal moeten gaan bepalen. < je doet mij in de laatste plaats een plezier met zo'n lelijke vent met een stropdas. Even een mooie Mozambiekse vrouw opzoeken dan:
Okay, verschil tussen Mozambique en Angola merk ik niet (mooie landen dus!)... weet ik veel
< waar de mond van vol is.... weet ik veel
Aanvullend: landenweb Mozambique
Reisadvies: Mozambique
________________________________________________________________________________
< Even aansluiten op het voorgaande... zijn de dames ook lief?
Malawi.
Noord: Tanzania
Zuid: Mozambique
West: Zambia
Centraal: Lake Malawi.
Vanwege het tussenliggend meer zijn de banden met Tanzania en Mozambique beperkt (Tanzania zelfs slecht i.v.m. olie-/gasboringen te Lake Malawi + aanspraken, voor zover ik het heb begrepen). Malawi is georiënteerd op Zambia. Drie delen, ik loop ze globaal door:
1. Northern Region (Mzuzu). < Mzuzu-market: je ziet hier dat het niet bepaald droog is. Het klimaat te Malawi is lastig te beschrijven. Maart en april zijn de natste maanden maar het kunnen ook zomaar de droogste maanden zijn. Je moet je ook voorstellen dat Malawi op het zuidelijk halfrond ligt.
< Reliëf Malawi. Het klimaat van Malawi wordt vooral bepaald door hoogteverschillen. Nyika National Park ligt lokaal op ruim 2300m. De spiegelhoogte van Lake Malawi is 477m. Diepte van Lake Malawi is lokaal ruim 700m. Ik heb het eerder gehad over horst-/slenkzones.
Deze hoogteverschillen betekenen ook dat de neerslagconcentraties zéér kunnen fluctueren. De hogere plateau's kunnen periodiek veel water ontvangen. De lagere delen (Lake Malawi) soms zéér weinig. Het weerbericht te Malawi is regelmatig totaal onvoorspelbaar.
< Nyika National Park noord Malawi. Dit is een behoorlijke hoogte (ruim 2000m). Pas op met acclimatiseren als je er ooit op vakantie gaat (lager zuurstofgehalte in de lucht). Dat onderschatten vele toeristen.
< Matema-beach, het uiterste noorden van Lake Malawi op de grens met Tanzania.
< Chilamba Bay Northern Malawi (Lake Malawi). Bekijk: Livingstonia. Verwacht geen 'normaal Europees' asfalt hier. Op vakantie is uitstekend. Laat je echter wel uitgebreid informeren over de risico's.
2. Central Region (Lilongwe). < Lilongwe Craft Market (Nederlands: ambacht).... dit is uiterst fraai! Pas wel op dat je als toerist niks meeneemt wat niet geoorloofd is. Bekijk verder: Lilongwe City Centre
< Nkhotakota. Hou als toerist vooral ook rekening met armoede te Malawi. In 2015 stond het land op #3 (zie hier). Nu moet je je wel realiseren wat de lokale bevolking onder 'armoede' verstaat. De meeste Malawiërs zijn nooit buiten de dorpsgemeenschap geweest (dat weet ik niet, maar ik stel het me zo voor).
< Chewa traditional throne ceremony. Bekijk (eerst reclame, excuses). Belangrijke taal te Malawi is Chichewa. Maar er bestaan meerdere culturen op zo'n klein stukje aarde (zoals dat lijkt). Lees
< Chizumulu Island. Met Likoma Island een tweetal exclaves te Mozambique territoriale wateren van Lake Malawi (eerder besproken). Ooit zo ontstaan tijdens het koloniale tijdperk met het gevecht tussen de Britten (Malawi) en de Portugezen (Mozambique). Voor de Britten een soort 'strategische basis'.
< Likoma Island. Als je er als toerist wilt gaan kijken lijkt het mij verstandig om dat via Mozambique te doen. Hou vooral rekening met ziektes die er verspreid voorkomen w.o. Malaria. Misschien een wat onopvallende vraag is een beetje wat de lokale bewoners van deze twee eilanden formeel moeten doen bij het kiezen van een president (?).
3. Southern Region (Blantyre) < Blantyre City. Blantyre ligt op een hoogte van 1000m. Richting het zuiden daalt het landschap sterk.
< Lake Chilwa ten zuiden van Lake Malawi (zuidelijk onderdeel Grote Afrikaanse Slenk). Wat onderneem je hier voor de kost? Vissen denk ik.
< Mulanje Mountain Forest Reserve. Ik had het eerder over een dalend oppervlak richting het zuiden. Lokaal zijn er nog wel 'pieken'.
< Mutarara. Het uiterste zuiden op de grens met Mozambique langs de Zambezi-rivier. Soms te veel water, daar staat deze afvoer om bekend. Bekijk (spoorbrug). Je kunt het lopen of met de scooter. Grenscontrole? Elektriciteit? Nee, diesel.
47 Malawi 13.650.000 (aantal inwoners 2005, minder dan Nederland maar gelet op het beperkte bewoonbare oppervlak dichtbevolkt) 181.484 (oppervlakte in km2's, ruim 4x Nederland en hou rekening met het deel water) Lilongwe (hoofdstad)
< Hastings Kamuzu Banda 1964. Malawi Congress Party (MCP). Na CAF (Noord- Zuid
Rhodesië). Nyasaland (Brits). Banda was een dictator, maar wat anders? Op Rhodesië kom ik terug bij Zimbabwe, na eerst Zambia te hebben gepasseerd.
< Bakili Muluzi 1994. Na 30 jaar tirannie onder Banda. United Democratic Front
(UDF). Corruptiestrijd. De vraag is een beetje wat Muluzi dan gaat doen. Corruptie is de grootste Afrikaanse vijand... al 10-tallen jaren! Corruptie, corruptie, corruptie. Hoe bestrijdt je dat?
< Bingu Wa Mutharika 2004. UDF. Ook tegen corruptie? Helaas is het zo: hoe armer de landen, des te groter de kans op corruptie. Ontwikkelingsgeld vanuit de rijkere landen (waar ik toevallig woon in Nederland) heeft dus geen zin.
Breng eerst even de ambtelijke organisatie op orde: corruptie, smeergeld, weet ik het wat. Mijn moeder doneerde soms aan Zaïre en had een doodhekel 'corruptie'. Ik dus ook. Ik zei tegen ma: 'weet u zeker dat uw geld goed wordt besteed?' (ik sprak moeder altijd met 'u' aan).
Ontwikkelingsgeld werkt corruptie in de hand, lees DIT. Misschien dat we de presidentiële macht voor de verandering eens aan een vrouw moeten overlaten (daar ben ik absoluut voorstander van)
< Joyce Banda 2012. UDF. Dit gaat toch niet over Malawi <-> Tanzania <-> Mozambique 'Lake Malawi-dispuut'? (en ook niet over 'corruptie' hopelijk?) Ja echt! (LEES) President tot 2014. Bekijk
< Peter Mutharika 2014. President. Kan een vrouw het niet na slechts twee jaar? Funest zijn dit soort affaires: Capital Hill Cashgate Scandal... wel of geen vrouw aan de presidentiële macht. Of welke willekeurige president het beter doet is een kwestie van afwachten. Opvallend is wel dat namen 'Banda' en 'Mutharika' regelmatig opduiken. Het kan toeval zijn. Ik zou zelf graag willen het woord 'corruptie' niet meer te bezigen hier.
Aanvullend: landenweb Malawi
Reisadvies: Malawi
_________________________________________________________________________
Zambia
Voormalig Noord-Rhodesië. De naam 'Rhodesië' kan ik me als jongetje nog net herinneren (ik wist natuurlijk nog niet waar het over ging, wel dat het over 'oorlog' ging). Zambia kent zgn. ecoregions. Dat zijn interessante gebieden op basis van ecologische structuren (flora en fauna).
(< Ecoregions of Zambia). Dit suggereert op voorhand dat er te Zambia veel te zien en te beleven valt. En dat is zo! Ik heb in 2007 geprobeerd er een rondreis te maken, maar het kostenplaatje was helaas iets te ambitieus (€ 5.500 voor drie weken of zoiets... doe dan maar Egypte). Dat kostenplaatje hangt natuurlijk vooral af van het niveau van de accommodaties. Luxe hoeft het van mij niet te zijn, maar het blijft duur.
9 provincies:
1. Central (Kabwe): de enige provincie die aan alle anderen grenst. Kabwe
ligt op een hoogte van bijna 1200m en vormt tevens de oudste mijn (1902) met
voornamelijk ijzer en zink. < Mijnbouw is bepaald niet zonder risico. Bekijk: Children of Kabwe Pollution. Dit heeft dus weinig met 'ecoregions' te maken.
< In
1921 is hier de Rhodesiëmens aangetroffen. Naar schijnt één van de oudste verschijningsvormen van de 'mens'.
In 1953 voegde de Britten Noord-Rhodesië (nu dus Zambia) en Zuid-Rhodesië (nu Zimbabwe) samen met Nyasaland (nu Malawi) als de federatie Rhodesië en Nysaland. Ik kom daar op terug bij Zimbabwe.
2. Copperbelt (Ndola): zoals de naam al zegt bevinden zich hier de (inmiddels
grotendeels gesloten) kopermijnen in de buurt van de Congolese grens in het
centrale noorden.
Na jarenlang de economische drijfveer van Zambia zijn
geweest na de terugtrekking van het Zuid-Afrikaanse mijnbedrijf Anglo-American. Slechte koperprijzen op de wereldmarkt en hoge kosten
(chronisch transportprobleem) betekent crisis. De grootste kopermijn bevindt zich in 2016 te Chili (Chuquicamata).
De provincie heeft van alle 9 het
grootst aantal inwoners met name dus vanwege de vroegere koperwinning.
< 2e
stad is Kitwe samen met Ndola (de 2e stad van Zambia als geheel en ziet er 'koperachtig' uit)
verantwoordelijk voor een goede infrastructuur zowel oost-west richting
Tanzania en Benguela (Angola) als noord-zuid richting Livingstone en Lumumbashi
(Congo).
< Mwanawasa Stadium Ndola 2012 Africa Cup: Zambia - Ghana (Zambia in het oranje). Over de 'Africa Cup' heb ik het nog niet gehad. Lees: Africa Cup 2017. Zambia in groep E uitgeschakeld. Chad in groep G 0 gespeeld. Dat heeft met financiële verplichtingen te maken.
Update: CAF (2018 WK-voetbal, kwalificatie Rusland). Wanneer wordt een Afrikaans land eens wereldkampioen? Niet zoals Chad het doet dus, maar dat probleem komt in Nederland ook voor (FC Twente?). Afrika een handje helpen? Ik kom er op terug te Zuid Afrika.
3. Eastern (Chipata): op twee na dichtstbevolkte provincie in het
oosten grenzend aan Malawi (< Chipata katoenverwerking... bekijk: Zambian Gospel Music), in het zuiden aan Mozambique en wordt
gekarakteriseerd door het
< Muchinga Escarpment westelijk langs de Luangwa. Luangwa behoort deels tot Central en deels tot Northern en vormt een deel van de
waterscheiding tussen het Congobekken, het Zambezibekken en het dal van de
Luangwa (zijrivier van de Zambezi) zelf.
Oostelijk van de Luangwa een aantal
bekende trekpleisters als het < North Luangwa NP, South Luangwa NP en Lukusuzi NP
(richting de grens met Malawi alwaar het landschap stijgt richting de 1500m).
4. Luapula (Mansa): in het westen en noorden grenzend aan Katanga (Congo)
alwaar de Luapula (zijrivier van de Congo) grotendeels de natuurlijke grens
vormt. In het zuiden bevinden zich uitgestrekte moerasvlaktes (< Bangweulu Swamps) uitkomend in één van
de depressies van het Oost-Afrikaans slenksysteem: Lake Bangweulu.
In het
noorden dezelfde verschijnselen (Lake Mweru op de grens met Congo en Lake Mweru Wantipa NP). Rondom deze depressies bevinden zich hoge gebergteketens (het
centrale Mitumba-massief = horst/slenksysteem). Voornaamste inkomstenbron: < visserij.
5. Lusaka (Lusaka < normaal straatbeeld voor een Afrikaanse hoofdstad): kleinste provincie met uiteraard de hoofdstad (tot 1935 was
dit Livingstone en erna tot 1964 de hoofdstad van Noord-Rhodesië) gelegen op
een plateau met een hoogte van (net als bijna geheel Zambia) ca. 1200m. Bekijk: A Day in the Life of Lusaka
Het oosten
vormt de grens met Mozambique (met het Lower Zambezi NP dat uiteraard een stuk
lager ligt dan Lusaka City). < Fotograferen is prima, blijf wel van die slagtanden af! Dat laatste geldt overigens niet overal ter wereld. In sommige streken van het Indiase subcontinent vormen (te veel) olifanten een plaag.
Het zuiden: Zimbabwe gescheiden door de Zambezi
die verder zijn loop vervolgt (nog op 329m!) richting Mozambique (Tete) om via
Lake Cahora Bassa (besproken bij Mozambique) en de Cahora Bassa Dam (303m) neer te storten richting
Channel Mozambique (met frequent fatale overstromingen tot gevolg).
6. Northern (Kasama): deels grenzend aan Katanga, Congo (Lake Mweru Wantipa),
deels aan Rukwa, Tanzania (< Lake Tanganyika met in het uiterste zuidoosten
daarvan de fraaie Kalambo-falls (voor de toerist een wat ontoegankelijk gebied vanwege de abrupte hoogteverschillen).
Verder gedeeltelijk de Kalambo-rivier als grens met Tanzania en deels aan Malawi (Mafinga Hills, 2301m).
Het zuiden van de regio wordt
gedomineerd door de Muchinga Mountains. Eerder beschreven: slenk/horst/slenk. Ofwel: laag/hoog/laag. < Kalambo-falls... riskante hoogtes niet? (iets van 235m)
< Satellietplaatje met de grote meren in het noorden: Zambia, Tanzania en Malawi. De grote Oost-Afrikaanse riftzone is voor de geoloog het meest interessante stukje aardoppervlak omdat daar jonge gesteenten vanuit de aardmantel kunnen worden bestudeerd (rest is diepe oceaan).
7. North-Western (Solwezi): meest dunbevolkte provincie grenzend aan Congo
(Katanga) en Angola (Moxico) en is het brongebied van zowel de Zambezi als de
Congo.
De Zambezi ontspringt in het gebied ten noorden van West Lunga National Park en stroomt via Angola zuidwaarts (ten oosten van NP Cameia) terug naar
Zambia (Western) tot aan de grens met Namibie en verder oostwaarts richting
Zimbabwe.
< Wellicht een kleine verduidelijking betreffende neerslaghoeveelheden: de fysische structuur van het Afrikaanse continent en de lokale oceaanstromingen zijn dermate divers, dat er voor alle klimatologische verschijnselen nauwelijks een simpele verklaring te bedenken valt. Als de aarde 100% rond zou zijn en de zon 365 dagen per jaar loodrecht boven de evenaar zou staan, zou een kind de was kunnen doen.
De Kafue heeft als bron de grens met Copperbelt en verder via Lukanga Swamp,
< Kafue NP (dit soort rooftaferelen horen er bij een NP niet bij, maar wel in het wild).
< Itezhi-Tezhi-dam ten westen van Lusaka. Het meer Itezhi-Tezhi heeft een oppervlaktehoogte van 1030m, een beetje standaard voor het Zuid-Afrikaanse landschap richting Botswana. Wij kunnen dat ons in Nederland nauwelijks voorstellen: ik woon in Zuid-Holland rond een merengebied met een spiegelhoogte van -1m!
De Lualaba tenslotte ontspringt in de buurt van
Solwezi/Lumumbashi (Congo) maar watert in tegenstelling tot de vorige twee niet
af op het Zambezibekken maar noordelijk op de Congo-rivier (we hebben hier dus
met een 'waterscheiding' te maken). < Aap?... wij schijnen als mens een beetje nerveus te worden als het over apen gaat. Goed teken: een aap maakt geen kernbom. Zoek op: Blue monkey
8. Southern (Livingstone): de gehele zuidgrens (Zimbabwe) wordt gevormd door de
Zambezi met in het westen de kruising (4-landenpunt) met de Chobe (Botswana) en
de Caprivistrip (Namibie) en vervolgens iets ten oosten daarvan de welbekende < Victoria-falls (bekijk).
Het oosten: Lake Kariba met aansluitend de < Kariba Dam op de grens met de
provincie Lusaka en behoort met Lake Volta (Ghana), Lake Nasser (Egypt) en
-reeds genoemd- Lake Cahora Bassa (Mozambique) tot de grootste stuwmeren van
Africa. In het noorden stroomt de Kafue (Ithezi-Thezi).
Als je Zambia als
vakantiebestemming hebt (en dat raad ik je niet bepaald af, tenzij je liever
aan het strand ligt te bakken) is het vrijwel altijd < Livingstone Airport (nu: Harry Nkumbula) waar
je voet aan grond zet.
9. Western (Mongu): noord-zuid doorsneden door de Zambezi en bedekt met een
dikke laag zand uit de Kalahari-woestijn. Westelijke grens (met Angola) is
grotendeels de Cuando die via Caprivi (Namibië) verder afvloeit richting de
Chobe (Botswana). < fraai plaatje aan de rand van Mongu)
De zuidelijke grens is die met Namibië (Caprivistrook)
waarvan de Zambezi weer voor ca. 50% deel uitmaakt. Is dit het mooiste stukje van Africa? (op de Kalahari kom ik terug). < grenzen, ik kom hier op terug bij Botswana/Namibië
Vier regeltjes over de politiek:
1. Als de Britten zich nooit met deze regio zouden hebben bemoeid had er
(misschien) een andere situatie ontstaan. De blanke (Britse) kolonisten waren
uiteindelijk jarenlang de gezagvoerders over de zwarte meerderheid. < Northern-Rhodesia
2. Net als praktisch alle andere op het marxisme/leninisme gebaseerde politieke
systemen wist ook Kaunda geen succes te boeken en moest na een (jarenlange)
economische wanorde rond 1990 (val Berlijnse muur) worden gedwongen een
meerpartijenstelsel te tolereren.
Chiluba wordt president (1992) en vanwege
voorgenomen economische hervormingen (privatisering staatsbedrijven o.a.)
scheldt de < 'Club van Parijs' de
helft van de schulden kwijt (blauw is goed, rood of oranje is kritiek, grijs is onbepaalbaar).
3. Kaunda en zoon blijven actief waarna de nieuw gekozen leider Chiluba komt
met een (aanvaarde) grondwetswijziging (1996) met de bepaling dat een president
slechts 2 maal de maximale termijn van 5 jaar mag uitzitten.
Kaunda had er
inmiddels 6 achter de rug en kon dus geen president meer worden. Er zijn
intussen diverse coups gepleegd. Ook Chiluba wordt corruptie en wanbestuur ten
laste gelegd.
4. Periode Mwanawasa. Stabilisering van economie en
buitenlandse betrekkingen (of de corruptie effectief wordt bestreden is altijd
maar de vraag). Mwanawasa was in elk geval WEL iemand die -als enige Zuid-Afrikaanse
leider- de frauduleuze verkiezingen van Mugabe (Zimbabwe) in 2008 verwierp. De relatie Zambia - Zimbabwe is dus -voor zover Mugabe nog te leven heeft-
'koel'. Op de periode na 2008 kom ik zo terug.
48 Zambia 11.450.000 (aantal inwoners 2005, weinige dus: hoe minder zielen, hoe meer vreugd?) 752.618 (oppervlakte in km2's) Lusaka (hoofdstad)
VORMING CAF (BRITSE HEERSCHAPPIJ) 1953. Central African Federation:
North-Rhodesia, South-Rhodesia (Zimbabwe), Nyasaland (Malawi)
OPRICHTING ANC (< Harry Nkumbula) 1957. African National Congress. Protest. Kaunda
vindt het te lang duren en richt zijn eigen UNIP op.
OPHEFFING CAF 1961 (Central African Federation). Het verzet tegen de blanke minderheid vanuit Zuid-Rhodesië heeft effect. En nu? Kiesstelsel? Je kunt in 2016 je kinderen nauwelijks uitleggen dat een politiek systeem gebaseerd is op huidskleur. Ik kom daar uitgebreid op teug te Zuid Afrika.
Kenneth Kaunda 1964 President. Onafhankelijk Zambia. United National Independence Party (UNIP). ANC-leden sluiten aan.
Mainza Chona 1973. Premier. < UNIP, vrijheid? Zambia wordt onder Kaunda (humanisme) een één-partijstaat. Dus gewoon marxistisch: één partij. De koperprijzen donderen naar beneden.
Daniel Lisulo 1978 Premier. UNIP. Onder Kaunda een ondergeschikte functie (ook dat is typisch Afrika jaren '70/'80). Verdere teloorgang economie.
Malimba Masheke 1989 Premier. UNIP. Voorbereiding meerpartijenstelsel (net als
bijna elk ander Afrikaans land).
Frederick Chiluba 1992. President. Na falend economisch
beleid Kaunda. Geweldloos. Movement for Multi-party Democracy (MMD). De maximale twee termijnen volgehouden met herstel van de economie (schijnbaar de sleutel).
Levy Mwanawasa 2002. President. MMD. Op incidenten na
redelijk stabiel bestuur. Na 28 jaar UNIP onder Kuanda nu dus MMD. De nationale en internationale samenwerking verloopt goed.
Rupiah Banda 2008. President. MMD. Overlijden Mwanawasa. Voortzetting beleid
(Rupiah zit letterlijk in een zetel, want Zambia doet het voor Afrikaanse
begrippen op alle fronten uitstekend). Bekijk: uitgebreid interview
Michael Sata 2011. President. Zambia Patrioc Front (PF). Deze man heeft meerdere malen aan de presidentsverkiezingen meegedaan. Je vraagt je af waarom Banda zijn 5 jaar niet uit zit. Antwoord schuldig: constitutionele vraag. Feit is dat de machtswisselingen de laatste jaren soepel verlopen.
Guy Scott 2014. Plaatsvervangend president (PF). Laten we geen onderscheid meer maken tussen blank en zwart, oke? Gewoon de beste leider kiezen. Nu vraag je je uiteraard af wat deze 'blanke' vice-president te vertellen heeft... bekijk (conferentie uitgebreid, geluid soms slecht). Bekijk ook Edgar Lungu (rapsong).
Edgar Lungu 2015. President (PF). Bekijk gesprek (visit to South Africa). Economy and toerism. Een ander issue is 'mining'.
Ingonge Wina 2015. Vice-president. Dus mocht Lungu komen te overlijden is de plaatsvervanger een plaatsvervangster. Maar de PF blijft het voor het zeggen hebben.
Aanvullend: landenweb Zambia
Reisadvies: Zambia... let op de grenzen
________________________________________________________________________________
Zimbabwe < Zimbabwe is één van de armste landen ter wereld en dat is met de grondstoffen, toerisme en andere economische pijlers niet nodig. Probleem is de politiek: donder nou 'ns op met die Mugabe!... Ik ben niet de enige die er zo over denkt (ik ben nu niet meer welkom te Zimbabwe, maar dat dondert niet). Een 4-tal districten even globaal:
1. Mashonaland: wordt onderscheiden in west, central en east. De noordelijke
provincies grenzen aan Zambia (de Zambezi) en Tete (Mozambique). Reeds besproken hierboven ergens. De
hoofdstad Harare City vormt het centrum. Bekijk: Harare Sunshine City (niet te verwarren met Sun City, ik kom daar op terug te Zuid Afrika).
2. Matabeleland: north and south in het westen van Zimbabwe grenzend aan
Botswana. Bulawayo is hier de kern. < Bekijk: Bulawayo wedding (for example)
3. Manicaland en < Masvingo (simpel straatbeeld van internet afgehaald, ik kan er ook niet meer van maken): deze
oostelijke regio's grenzen aan Mozambique (Manica).
4. Midlands: het centrale deel van Zimbabwe dat aan geen enkel buitenland
grenst. Matabeleland South en Masvingo grenzen aan Zuid-Afrika. Bekijk: Idya Banana (muziek, veel verschil met bijvoorbeeld Ghana merk ik niet op).
De fysische geografie globaal:
1. Noordoost-zuidwest gericht plateau ('high veld') op het gemiddelde
niveau van Zambia (en dat is boven de 1200m) < Victoriafalls... mooiste stukje aarde? Het lijkt er wat mij betreft op.
2. 'Middle veld' aan weerskanten van het 'high veld' (900-1200m). < doe maar wat: de neushoorn heeft genoeg te grazen. Grazen? In de bergen hebben dit soort herbivoren (planteneters) niks te grazen. Iets lager dan? Ja, maar dan wel oppassen voor carnivoren (vleeseters). Een jong luipaard heeft weinig kans tegen een volwassen neushoorn. Wel tegen de puppies.
3. 'Low veld' (beneden de 900m en dus de rivierdalen. De Zambezi (noord),
de Mwenezi/Limpopo (zuid) en de Sabi
(oost). < Mwenezi. Een krokodil is een carnivoor. Er valt heel veel over de voortplantingsstrategie van de krokodil te schrijven. Te India (later) schrijf ik er meer over.
4. de oostgrens met Mozambique (Manica) vormt een randplateau met lokale toppen
tot 2595m (de Inyangani). < leuk, maar laat je vakantiepret niet bederven door 10m omlaag te vallen zonder parachute (10m is overigens niks hier, maar ruim voldoende voor de dood... probeer het maar).
Politiek:
A. het regime Smith 1965-1979. 'Blank' minderheidsbewind hetgeen begrijpelijk leidde tot fel verzet. Niet alleen van de 'zwarte' meerderheid te Rhodesië, maar vooral ook van internationale kant (slechts het 'blanke' Zuid Afrika erkende). Dat kreeg in de jaren '60/'70 echter geen aandacht vanwege de 'Koude oorlog'. En ook dat is te begrijpen, want een kruisraket met een kernkop in je tuin betekent sowieso einde oefening. Ik praat niet zo graag over 'blank' of 'zwart'. Doe maar 'grijs' dan of liever 'rood' bloed, omdat dat per slot van rekening voor iedereen hetzelfde is. Ik keur elk verschil van weet ik het wat af.
B. het regime Mugabe 1979-2009. 'Zwart' meerderheidsbewind nu. Zwart of blank? Feit is dat Mugabe sinds het aantreden met zijn 'Zimbabwe' er een puinhoop van heeft gemaakt. De blanke boeren die te Rhodesië juist de 'zwarte' meerderheid hielpen werden verdreven. Nationalisatie bedrijven. Resultaat: een enorme inflatie.
< Mugabe stond (staat, want hij leeft in 2016 nog) ook bekend om zijn radicale opvattingen over de 'wereldpolitiek' en zocht dus dergelijke leiders op als Khadaffi te Libië. Dit tot grote ergernis van de Britten en de Amerikanen. De Britten zette Zimbabwe uit het Gemenebest. Het 'rijke' Rhodesië werd dus het straatarme Zimbabwe.
C. Scheiding der machten (2009): Mugabe/Tsavangirai. Mugabe uiteindelijk op de knie en het lijkt te
werken: inflatie beteugeld, investeerders komen weer en het toerisme wordt aangewakkerd. In 2008 viel het reisadvies voor Zimbabwe geheel onder categorie 6. Dat betekent: alle reizen worden afgeraden. Ik kom zo terug op de situatie in 2016.
49 Zimbabwe 12.312.000 (aantal inwoners 2005, het zullen er in 2016 ongetwijfeld meer zijn) 390.757 (oppervlakte in km2's, ca. 9 keer Nederland) Harare City (hoofdstad)
ZIMBABWE AFRICAN PEOPLE'S UNION 1961 ZAPU. Leider: Joshua Nkomo.
< Ian Smith 1965. Premier. Rhodesië (Brits). Een 'blanke' man in een 'zwarte' staat. Moeilijk te beschrijven als het slechts om 'huidskleur' gaat. Clifford Dupont 1970 President (ambt slechts ceremonieel). Smith roept de republiek Rhodesië uit. De bedoelingen van Smith met Rhodesië waren prima, maar het onderscheid 'blank - zwart' kan even niet.
John James Wrathall 1976 President of Rhodesië.
Henry Everard 1978 President of Rhodesië
Jack William Pithey 1978 President of Rhodesië
Henry Everard 1979 President of Rhodesië
Josiah Zion Gumede 1979. Premier. United African National Council (UANC).
< Bishop Abel Tendekayi Muzorewa 1979. Premier. Overgang.
De blanken doen afstand van hun rechten maar blijven vertegenwoordigd.
ZIMBABWE AFRICAN NATIONAL UNION 1979 ZANU-PF (PF = Patriotic Front). Leider: Robert Mugabe 1979. Premier (Zimbabwe). 1979 was typisch een jaar toen Carter (VS) en Breznjev (USSR) iets anders aan hun hoofd hadden dan 'Zimbabwe'. Mugabe kon dus zijn gang gaan zonder vanuit Amerika, Europa, Rusland of China op zijn vingers te worden getikt.
< Canaan Banana 1980. President. Bananenrepubliek? Meegemaakt: een derby 2007 tussen Katwijk en Quick Boys (in 2007 het hoogste amateurvoetbalniveau in Nederland). Een 'donkere' scheidsrechter floot de wedstrijd, maar floot slecht. In de pauze waren enkele supporters van Katwijk naar de groenteboer gegaan om een paar trossen bananen op het veld te gooien. De scheids staakte vervolgens de wedstrijd. Wat moet je hier van vinden? Maar volgens mij heeft de term 'bananenrepubliek' meer met Honduras te maken (ik kan het totaal mis hebben).
< Robert Mugabe 1987. Isolatie. Wanbeleid. Hyperinflatie. Wat zegt Mugabe: 'Barack Obama is afraid of me'. Donald Trump is dat iets minder. Bekijk: African Union 26th Summit. Interessant? Hij start zijn speech met 'the cry of the Palestinians'. Typisch Mugabe: hij bemoeit zich wereldwijd overal mee.
< Morgan Tsavangirai 2009. Premier. Movement for Democratic Change (MDC). Een rechtszaak hier. Zolang Mugabe nog leeft blijft het vechten. De 'president' blijft het idee hebben dat de 'premier' ondergeschikt is.
Aanvullend: landenweb Zimbabwe
< Reisadvies: Zimbabwe. Dit was in 2008 dus categorie 6: alle reizen worden ontraden. Nu ziet het er 'geel' uit en dat betekent: er zijn risico's 's avonds op onverlichte wegen, maar dat geldt voor elk land. Zimbabwe zit dus weer in de lift. De verwachting is dat de hoogbejaarde Mugabe een keertje sterft.
____________________________________________________________________
Botswana
< Okavango Delta... dit is een vreemd stukje aarde omdat een rivierdelta normaal eindigt op 0m NAP. Deze delta loopt 'dood' op ca. 1000m NAP! Wel prachtig stukje aarde! Bekijk: Okavango Delta Flight (een betere clip zou ik ook niet kunnen opnemen!) Leuk dit (zonder uitroepteken!).
Botswana is al een tijdje van de lijst van de 20 armste landen ter wereld
verdwenen. Het land bestaat uit slechts 10%
bruikbare grond voor landbouw. De rest is (half)woestijn op een plateau van
ruim 1km hoog.
Half-woestijn (< de
Kalahari) is dus niet vergelijkbaar met grote gebieden van de Sahara of de
West-Australische woestijn aangezien er aanzienlijk meer neerslag valt dan voor
een woestijn typerend is. Je ziet < hier ook, dat er een aantal wildparken zijn.
Het Okovango-stelsel dat vanuit
Angola (adaar de Cubango) uitmondt in een moeras te North-Western is het enige rivierengebied dat
Botswana rijk is. Verder zijn alleen de grensrivieren (Cuando/Chobe ->
Zambezi) met Caprivi (Namibië) in het noorden van betekenis. Op het conflict met Namibië omtrent een aan te leggen dam (Popa Falls) komt ik terug. Districts:
1. Central (Serowe): Botswana is zeer dunbevolkt. Deze provincie (grenzend aan
deels Zimbabwe en deels Republic of South Africa) telt de meeste zielen. < Makgadikgadi Pan (ooit een groot zoutwatermeer). Een typisch verschijnsel, waarbij een afvoerloos bekken verdampt. Een zoutvlakte resteert. Kunstmatig aangelegd voor de zoutwinning heet een 'zoutpan'.
2. Ghanzi (Ghanzi): centraal westelijk grenzend aan Namibië. In het oosten vindt je het < Central Kalahari-Wildpark. Met een oppervlakte van 117.910 km² (bijna 3x Nederland) en een inwoneraantal van een kleine 50.000 zal het er wel 'woestijnachtig' zijn.
5. Kweneng (Molepolole): de enige provincie die
niet aan een ander land grenst. Bevolkt door de < Bakwena (christenen), behorend tot de Tswana.
6. North-East (Francistown): klein stukje Botswana in het oosten grenzend aan
Matabeleland South (Zimbabwe). Je vraagt je af hoe deze districtsindeling qua oppervlakte ooit heeft plaatsgevonden. Francistown is de 2e stad van Botswana met ruim 100.000 zielen (< de Spar komen we niet overal ter wereld tegen... hier wel, ongetwijfeld voor de Nederlandse hotelgast).
7. North-West (Maun): dit is dus dat Okovango- en Chobe-gebied, waar ik het reeds over had. Verdeling
verder in Chobe, Delta (geen echte delta in de woestijn op 1000m hoogte),
Ngamiland north and south (western board = Namibia). Het waterbeheer in dit gebied met de omringende landen is het grootste politieke hangijzer. En logisch: uniek ecologisch domein! Op Kasane (4-landenpunt) en de Popa Falls kom ik terug bij Namibië (Caprivistrip). Voor de liefhebber: bekijk documentaire Chobe National Park (ruim 60 minuten).
8. South-East (Gaborone): de kleinste van de 9 met de hoofdstad grenzend aan SA
(South Africa) met slechts 200.000 zielen (en dus iets meer dan een stad als
Leiden). Eigenlijk bestaat het district simpel uit < Gaborone met wat randgemeenten erom heen. Bekijk Gaborone: The Rising City
9. Southern (Kanye): vormt eigenlijk een geheel met Kweneng in het noorden en
grenst verder aan SA. Als je een vakantie in de planning hebt: HIER. Eerder opgemerkt: als je alleen maar het Nederlandse platteland gewend bent, hou dan rekening met soms abrupte hoogteverschillen. Die vindt je niet te Botswana, maar het geheel ligt toch gemiddeld op ruim een kilometer hoogte.
Zoek op: reisadvies Botswana
Aanvullend: landenweb Botswana
Op het politieke vlak valt Botswana nauwelijks op. Het is voor een groot deel
afhankelijk van SA.
50 Botswana 1.816.000 (aantal inwoners 2005) 581.730 (oppervlakte in km2's Gaborone (hoofdstad)
< Sir Seretse Khama 1966. President. Brits gemenebest. Botswana Democratic Party (BDP). Lastige periode na de gestreden onafhankelijkheid. Botswana erkende onder zijn leiding het apartheidsbewind van SA (South Africa) niet, maar moest toch goede banden houden omdat veel Botswaanse arbeiders in de SA-mijnen werkten.
Quett Ketumile Joni Masire 1980. President. BDP. Onder Khame vice-president en werd na zijn overlijden praktisch zonder weerstand gekozen. Masire staat net als zijn voorganger te boek als een gedegen diplomaat om onder meer de strijdende partijen in de Democratic Republic of Congo (DRC) uit elkaar te houden. < Bekijk: gesprek. Hot item in de jaren '80 was ook 'AIDS'... in 2016 vergeten?
Festus Mogae 1998. President. BDP. 3e president van Botswana. Hij zette het beleid voort van zijn voorgangers (waarom niet?). Er is weinig bekend over 'conflicten' binnen de Botswaanse politiek (moet dat?). Bekijk ook hier: gesprek. Geen AIDS nu (lees: DIT)... maar politiek, economie en ontwikkeling. Er zijn overigens wel 'oppositiepartijen' te Botswana, maar de BDP heeft daar weinig van te duchten... lees. Wel een opmerking op zijn plaats: een land met een kleine 2 miljoen inwoners is iets anders dan bijvoorbeeld Nigeria met een aantal van ca. 100x!
Ian Khama 2008. President. BDP. Presidenten en vice-presidenten volgen elkaar op. Dat is makkelijk als je de dominante partij bent. De vraag is hoe het te Botswana staat met corruptie, manipulatie van verkiezingen en beteugeling van persvrijheid. Zaken die op het Afrikaanse continent geen zeldzaamheid zijn. Lees artikel van een journalist.
Bekijk tenslotte ook: gesprek.
____________________________________________________________________
Namibië
< Ik kopieer de tekst even vanuit een eerder geschreven blog: Hyves-blog 2009 (dat bestaat sinds december 2013 niet meer). Ik heb hierboven al geschetst waar Namibië ligt op het Afrikaanse platform.
Dunst bevolkte land van Afrika. Voor nog minder personen per
oppervlakte-eenheid moet je naar Mongolië of Canada (Inuit). Te Namibië is het globaal:
1. Koude droge golfstroom langs de kust ('koude woestijn' = Namib-woestijn);
2. Warme droge luchtstroom oostwaarts ('warme woestijn' = west-Kalahari);
3. Warme vochtige luchtstroom richting de grens met Botswana ('warme halfwoestijn' of 'semi-aride' = centraal-Kalahari). De klimaatclassificatie van Köppen zit wat ingewikkelder in elkaar.
Er
leven in Namibië ongeveer 6 maal meer schapen en koeien als mensen. Het is een
oude Duitse kolonie en afstammelingen daarvan leven er nog steeds. Zoek op: schaap (Nederlands? ja, ik zie ze dagelijks)
Het land
maakt met de omringende landen in zuidelijk Afrika deel uit van een plateau van
tussen de 1000m en 1200m hoogte hetgeen lang geleden is gevormd door deels
plaattektonische en deels glaciale processen (Antarctische ijskap, zie verder
Zuid-Afrika).
Het oosten vormt
samen met een groot deel van Botswana de Kalahari. Ik heb het eerder gehad over hogedrukgordels, evenaar en keerkringen. Namibië heeft te maken met de Steenbokskeerkring en dus (als Nederland) ook met seizoenen: lees meer
De stand van de zon t.o.v. de aarde bepaalt een groot deel. Niet alles, het < aardreliëf speelt ook een grote rol, zeker te zuidelijk Afrika. Het kustgebied te Namibië is vlak om plots ca. 1000m omhoog te rijzen. De Steenbokskeerkring (Tropic of Capricorn) heeft hier minder invloed op het klimaat dan de Kreeftskeerkring (Tropic of Cancer) ten noorden van de evenaar met de Sahara. Dit heeft drie oorzaken:
* de < landmassa van de Sahara (noord) is een stuk groter dan die van de Kalahari (zuid);
* de oceaanstromingen rond de Sahara zijn een stuk warmer dan die van rond de Kalahari;
* op het noordelijk halfrond zijn de luchtstromingen (passaatwinden) tegengesteld aan die van het zuidelijk halfrond. Uitgebreide geologische studie, ik laat het hierbij. Terug naar Namibië, 13 delen:
1. Caprivi (Katima Mulilo): de 'Caprivi-strip' of Zambezi-region (< ik kan even geen betere afbeelding vinden als deze, maar hij is duidelijk genoeg hoop ik).
Direct al de meest aparte van
de 13. Het grenst aan Angola, Zimbabwe (slechts een paar meter op het
kruispunt van de Chobe en de Zambezi en de vraag is of het er überhaupt wel aan
grenst) en Botswana. < satelliet:
* Kasane (links) = Botswana (+ vliegveld)
* Kazungala (rechts) = Zambia
* Impalila (boven) = Namibië... zie: Impalila Island
* Zimbabwe maakt geen aanspraak.... < het 4-landenpunt (Namibië, Botswana, Zimbabwe, Zambia (Chobe -> Zambezi) ziet er ongeveer zo uit, je moet het ermee doen. Zoek op: Nijlpaard (beter zou hier zijn: 'Zambezipaard').
De meest
interessante vraag is natuurlijk waarom Namibië dit stukje land door weer en
wind heeft verdedigd. Het zou geografisch gewoon aan Botswana toebehoren,
hoewel Zambia er het meeste aanspraak op maakt. Lees HIER. < Ik heb een hekel aan rechtsgedingen, maar als het over vaststelling van territoria gaat moet het soms, vaak met een vervolgconflict.
Het landschap wordt begrenst door de Chobe (Botswana, vliegveld vlak in de
buurt), de Zambezi (Zambia) en de Cuando (Angola, de uiterste grens in het
westen)... < een postzegel?... ja serieus! (ik heb 'm niet in mijn album zitten). Let op: dit is 1986 (SWA = South West Africa). Ik beschrijf dat zo direct.
2. Erongo (Swakopmund): het Erongo-gebergte met een zogenoemde kustwoestijn (daar heb ik het eerder over gehad te Angola). De Walvisbaai is hier het economische centrum (visserij). Geologie: wat de stelt de 'Walvisbaai' nu eigenlijk voor? < bekijk dit plaatje: Google Earth Oceanfloor. Let op die lichtblauwe structuur links van Namibië.
< Ik heb in 1996 een stukje geologie gestudeerd en het betreft hier een zogenaamde aulacogeen (vergeet deze term). Het gaat over een onvoltooide spreidingszone (continentenspreiding). De Atlantische Oceaan is het meest treffende voorbeeld van 'continentenspreiding'. Ik kom er later op terug (dat duurt nog even: IJsland!).
3. Hardap (Mariental): woestijnstrook (< Namib Desert) in het zuiden tussen de Atlantische oceaan en Botswana en wordt in het
zuiden slechts begrenst door Karas.
4. Karas (Keetmanshoop): het grensgebied met SA (South Africa). Duidelijk: 'Keetmanshoop' lijkt een beetsje op de Nederlandse kolonisator. Ik kom daar uitgebreid op terug te SA. Bekijk: Keetmanshoop Safari
5. Kavango (Rundu): afgeleid van het Okavango-gebied (reeds over gehad te Botswana). Een dreigend conflict met dit land is het
plan < Popa Falls. Dit gaat over de aanleg van een dam met een stuwmeer erachter
ten behoeve van het opwekken van waterkrachtenergie. Bekijk video: Popa Falls. Ik ben zelf te Egypte geweest nabij de Asuan-dam met zelf opgenomen clip. Blader terug hier: deel 2 Noord-Afrika).
Botswana is hier
(terecht!) fel op tegen omdat bijvoorbeeld de aanleg van de Asuan-dam in Egypte
heeft geleid tot forse ecologische schade. Namibië mag er (onterecht!) over
beslissen. Toeristen vinden het prachtig om te zien (ik ook), maar vergeten de milieutechnische waarden als 'biodiversiteit'. De 'biodiversiteit' voorbij de Asuan-dam Egypte dreigt te gaan richting 1 (of 0).
6. Khomas (Windhoek): hoewel je het qua geografie niet direct zou verwachten
(Khomas ligt geisoleerd ten opzichte van zee en buitenland) betreft het toch één van de dichtsbevolkte regio's met vertegenwoordiging van handel en politiek. Bekijk: Windhoek.
Kunene (Opuwo): grensgebied met Angola aan de Atlantische kust (de < Cunene-river). Politiek: Namibië onder de SWAPO was in de jaren '70/'80 een bondgenoot van Angola onder de MPLA strijdend tegen de UNITA van Savimbi op de grens.
9. Omaheke (Gobabis): oostelijke grens met Botswana. Extensieve veeteelt met
schapen en runderen. Ik heb het eerder gehad bij Rwanda/Burundi over dat de status van een politiek figuur gekoppeld was aan het aantal stuks vee. Te Namibië (hetgeen een stuk minder bevolkt is) is het gewoon bedrijf.
10. Omusati (Outapi): Noord-Namibië richting de Angolese grens. Het is natuurlijk niet alleen maar vee te Namibië. Mijnbouw richting SA, visserij en toerisme zijn ook belangrijke takken. Duidelijk is ook, dat zuidelijk Afrika een significante voorsprong heeft t.o.v. noordelijk Afrika. Je zult in Europa niet zo snel een Namibische vluchteling tegenkomen. Angola wel.
11. Oshana (Oshakati): kleinste regio van Namibië. Er woont echter toch 10%
van de totale bevolking. Bekijk: Himba Dance. Je komt te Namibië ook nog wel een Duitse afstammeling tegen. Als je dat combineert met de oorspronkelijke bevolking valt dat op den duur ook niet meer op (heb ik daar verstand van?).
12. Oshikoto (Tsumeb): provincie in het noorden (Angola) gescheiden door
Ohangwena. < Oshikoto Lake. Visserij en toerisme. Ik schrijf maar wat hier. Maar ik weet wel dat je als toerist goed op de hoogte moet zijn van de risico's. Lees: reisadvies Namibië (officiëel DIT).
13. Otjozondjupa (Otjiwarongo): centraal oostelijk met ongeveer evenveel
inwoners als de gemeente Haarlemmermeer (145.000 in 2016). Het gebied is wel ca. 2,8 maal
groter als heel Nederland! < Ooit 'normale' praktijk.
51 Namibië 2.056.000 (aantal inwoners 2005, ca. 8% Nederland) 824.292 (oppervlakte in km2's, ca. 20x Nederland... reken de bevolkingsdichtheid dus maar uit) Windhoek (hoofdstad)
Over de Namibische politiek ben ik nu héél kort:
< Sam Nujoma 1990. SWAPO. Na Brits en SA (South Africa). Interview? Ja, BEKIJK
Hifikepunye Pohamba 2005. SWAPO. South West Africa People's Organisation. SWAPO dus. Ik schreef 2009. Hoe is het nu? Zonder dat ik er iets over gelezen heb voorspel ik dat er politiek weinig veranderd is, behalve dat er misschien de ontwikkelingen te SA (South Africa) aanleiding geven tot verandering. Interview? BEKIJK
Hage Geingob 2015. 3e president. Er zijn weinig klachten over de SWAPO blijkt, want winst tijdens de presidentiële verkiezingen zijn sinds 1990 makkelijk. Bekijk: Africa Live. Let hier! Elektronisch stemmen... dat lukt Nederland in 2016 nog steeds niet! Vraag is altijd wat de Grondwettelijke verhoudingen zijn tussen het 'staatshoofd', 'premier' en het 'parlement' (wel of niet 'gekozen'. Dictatuur te Afrika is in 2016 uit de tijd. Ik ben klaar met het Afrikaanse continent te beschrijven. Rest nog één stukje: Zuid Afrika. Interessant? Ja!
_______________________________________________________________
< Hyvesblog uit 2009 maar weer 'ns opsnorren. Gek is dat in december 2013 alle profielen zijn verwijderd (er blijft slechts een oninteressant game-platform over). De upgeloade pics staan er in mei 2016 nog steeds! Vergeet de serverbeheerder dit weg te halen? Ik ben waarschijnlijk de enige die dit opmerkt (laat maar staan).
Lesotho
52 Lesotho 2.122.600 (aantal inwoners) 30.355 (oppervlakte in km2's) Maseru (hoofdstad). Wat is Lesotho nou eigenlijk? < het ligt totaal ingeklemd door een ander land en dus een zgn. enclave. Een enclave kan tot een andere staat behoren, maar dat is hier niet het geval. Andere voorbeelden zijn te Italië San Marino en Vaticaanstad.
Swaziland (dat andere omkaderde stukje) grenst aan Mozambique en is dus geen 'enclave', of exclave als een ander land het als eigendom beschouwd (ik kom daar zo op terug). < Lesotho ligt als enig onafhankelijk land ter wereld boven 1000m NAP!
Goeie vraag is: 'hoe ontstaat zoiets?' Ik ga niet te ver de geschiedenis in duiken. Ik moet het antwoord hier schuldig blijven. Ik ben er niet geweest, maar mooi is het er wel zo te zien. Als je geduld hebt tot over een paar maanden passeert de grens Bangladesh en India de revue. Dat zit vol 'exclaves' en 'enclaves'... zelfs dubbele of nog meer.
Absolute monarchie. Wat is een 'absolute monarchie'? Simpel: een 'staat' wordt geregeerd door één persoon: de koning. Dat was rond 723 na Christus normaal. Een koning wordt niet 'gekozen', maar volgt de 'troon' op. Een 'dictatuur' is iets anders, hoewel het er op lijkt: ook één persoon die de 'staat' regeert, maar dan (meestal) via een 'militaire coup'. Daarvan zijn 10-tallen tot 100-tallen voorbeelden te Afrika bekend.
Moshoeshoe II 1966. Koning. Premier: Leabua Jonathan. Premier? Ja, het staatsbestel van Lesotho lijkt verrassend veel op dat van Nederland: een staatshoofd, een premier die verantwoordelijk is (ook voor het staatshoofd) en een gekozen parlement. Even voor zover ik het begrijp. Ik ga me niet al te veel in de politiek van Lesotho verdiepen. < De 'koning' hier op een postzegel. Geen 'kroon' op zijn hoofd maar een militaire pet. Wat dat betreft is er niet zo veel verschil tussen een 'absolute monarchie' en een 'militaire dictatuur'. Met een 'gekozen' volksvertegenwoordiging heet dat dan een 'constitutionele monarchie' naast dus 'absoluut'. Dan zal wel eerst het 'parlement' een 'Grondwet' moeten opstellen en aanvaarden in 2/3 meerderheid + een volksraadpleging van 2/3 meerderheid.
Moshoeshoe III 1986. Inmenging SA (South Africa: Jonathan afgezet. Die koningen (en ook de premiers) te Lesotho waren rond 1986 van weinig invloed omdat SA toch de grote vinger in de pap had. Lesotho is staatsrechtelijk een onafhankelijk land, maar (economisch) afhankelijk van SA.
< Letsie III 1990. Feitelijk militair bewind. Premier: Justin Lekhanya. Ik twijfel of ik de juiste informatie publiceer hier, maar Lesotho is eigenlijk gewoon onderdeel van Zuid Afrika. Het feit dat Lesotho nog steeds bestaat had met een vreemde Zuid-Afrikaanse politiek te maken die ik ook nog niet helemaal kan doorgronden (kolonisatie/apartheid). Ik kom daar zo uitgebreid op terug.
Elisa Phisoana Ramaema 1991. Voorzitter van de militaire staatsraad en daarmee officieel 'regeringshoofd' (dat is dus iets anders dan 'staatshoofd'.
Ntsu Mokhehle 1993. Premier. 1992 was een roerige periode in geheel Afrika wegens het wegvallen van de Berlijnse muur. Dat was in 1989, maar het duurde even voordat het effect had op Afrika en andere werelddelen.
< Pakalitha Mosisili 1998. Premier. BCP (Lesotho Congres Partij). Vóór 1997 was het LCD (Lesotho Congres for Democracy).
< Tom Thabane 2012. Premier. LCD. Ik zoek op 2014 waarbij Thabane vluchtte naar Zuid-Afrika en sprak over een militaire coup te Lesotho (de militaire leiding sprak dat tegen). Scroll down for VIDEO. Ik had het eerder over een vergelijking met Nederland als het gaat over de staatsinrichting. Als je dit leest/ziet houdt de vergelijking op.
Mothetjoa Metsing 2015. Plaatsvervangend premier. LCD. Politieke stabiliteit te Lesotho is er dus nog niet.
________________________________________________________
In zuidoostelijk Afrika grenzend
aan uitsluitend Mozambique (Lebombo
Mountains) en Zuid-Afrika zonder grondwet en een absolute monarch (mag je in
2009 eigenlijk niet meer serieus nemen, hoewel er intussen een regering is
benoemd die ook wetten kan maken). Politieke partijen zijn nog altijd verboden
hetgeen in het verleden dus regelmatig tot onlusten heeft geleid (ik schrijf nu eind 2009).
Onderdeel van
je reis door Zuid-Afrika is geen enkel probleem, behalve dat je moet oppassen
voor de geslachtsziektes.
Fysisch (van west naar oost):
a. High Veld: uitlopers van de Drakensberge gemiddeld 1000 tot 1300m hoog en
met toppen tot 1800m < Maguga Lodge. Op Drakensberge kom ik zo terug bij SA.
b. Middle Veld: een golvend landschap van gemiddeld 500 tot 800m hoog. Zoek op: landenweb Swaziland. Bekijk dan direct ook: reisadvies Swaziland. Dit advies gaat net als bijna geheel Afrika praktisch altijd over veiligheidsrisico's:
* criminaliteit (met name in de steden);
* demonstraties waarbij de politie hard optreedt;
* onverlichte wegen en slecht asfalt... dit is niet het eerste Afrikaanse land waarbij ik dit lees, maar te Azië en het Amerikaanse werelddeel kom je hetzelfde tegen (ik noem maar India en Haïti).
c. Low Veld: laagland van gemiddeld 150 tot 300m hoog. Op de fysische geografie te Zuidelijk Afrika kom ik zo terug (bij SA)
d. Lebombo Range: tot 800m hoog plateau dat vanuit het Low Veld steil oprijst. < Ik had het net over 'veiligheidsrisico's' als je ergens op vakantie gaat... dit dus ook! Bekijk: Kingdom of Swaziland
53 Swaziland 1.134.000 (aantal inwoners in 2005) 17.364 (oppervlakte in km2's, beetje te vergelijken met Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland samen) Mbabane (hoofdstad)
< Subhuza II 1968. Koninkrijk, maar afhankelijk van SA (South Africa).
< Mswati III 1982. Koning. Maakt het wat uit hoe een 'koning' eruit ziet. In heel Afrika zijn stamhoofden of dorpshoofden (paramount chiefs) in aanzien belangrijk. Vaak zijn het priesters met een preek. Op zich is dat goed omdat er 'iemand' de 'openbare orde' moet handhaven. In Nederland is dat de 'burgemeester'. Misbruik maken van je bevoegdheden als 'dorpshoofd' wordt in 2016 bijna overal ter wereld afgestraft.
< Barnabas Sibisiso Dlamini 2013 premier. Ik breek mijn tong over dit soort namen... de journalistiek laat ik graag aan een ander over. Swaziland kent net als het Verenigd Koninkrjk een upperhouse (senaat) en lowerhouse (parlement). Maar bij een 'absolute monarchie' kan de koning altijd ingrijpen. Een dergelijk systeem heeft Marokko.
_______________________________________________________
Ik heb me (waarschijnlijk net als vele anderen) afgevraagd hoe een
systeem als 'apartheid' tot stand komt. Rassenscheiding of 'segregatie' (mooi
woord) waarbij er wordt gelet op huidskleur of postuur (de zwarten in
Zuid-Afrika werden bovendien ook nog naar ras geregistreerd waaronder de
Zoeloe's en de Sotho en van de 'blanke' woongebieden afgescheiden door ze te
concentreren in 'thuislanden').
In de VS heeft iets dergelijks gespeeld in
bijv. Mississippi (wetten t.a.v. zwart - blank) en dan hebben we het over nog
niet zo lang geleden (ik heb hierover al meer gekrabbeld: wat nu als niet is te
bepalen of iemand wit of zwart is? Dan is het 'grijs'. Er zal een rechter
aan te pas moeten komen en die 'rechter' zou dan het signatuur 'grijs' moeten hebben. Ik zoek ter verduidelijking even een persoonlijke foto op.
< Dit is 1992 Delta Dailyfood Nieuw Vennep. Lang geleden, maar even ter illustratie. Dame links uit de Phillipijnen (kan ook Vietnam of Thailand zijn), dame daarnaast Kirana uit Indonesië... heel veel gelachen toen (Kirana leeft helaas al een tijdje niet meer), naast mij rechts Juliana uit Portugal/Cape Verde. Die mooie dame daarnaast Elizabeth uit Ghana. Daar heb ik na 24 jaar nog steeds contact mee. Ik snap 'rassenscheiding' of 'segregatie' in 2016 nog steeds niet. Ik heb geen enkele huidskleur voorkeur.
Maar wat ik tracht te vertellen is dit: Elizabeth is geboren te Ghana met een Italiaanse vader en een Ghanese moeder. Je krijgt dan een mengeling 'zwart/blank'. Is dat dan 'grijs'? < ga weg met je 'zwartepieten-discussie'... ik heb me daar nooit in gemengd.
In de praktijk werd te Zuid-Afrika vooral gelet op afkomst (Engelstaligen, van de oudere
kolonisten (Afrikaners of Boeren, w.o. natuurlijk Hollanders), van Aziatische
of andere status ('kleurlingen'). Huwelijken tussen blank en zwart waren vanuit
het apartheidsysteem verboden. De Amerikanen keurden de 'apartheid'
af, maar hadden hun handen vol aan Breznjev (USSR). Er dreigde een nucleair
conflict en dat had een hogere prioriteit dan de kwestie 'rassenscheiding' (mee
eens?). Ook de principes
van Nazi-Duitsland speelden een rol.
Je kunt het (ongeveer) zo samenvatten:
1. Kolonisatie van o.a. de Hollanders (< VOC, 1652) en de Britten (na 1814) in
conflict met de inheemse Afrikaanse bevolking (Bantoe, Hottentotten,
Bosjesmannen) en pogingen vanuit de kolonisten blank en zwart te scheiden.
2. Nazi-Duitsland en de Untermenschen. Het Afrikaanse continent had net als onder het Britse en het Franse imperialisme nauwelijks invloed op de wereldpolitieke atmosfeer. De Duitsers waren rond 1932 gefrustreerd dat een beperkt aantal andere mogendheden de macht hadden. Het verschijnsel 'Untermenschen' had schijnbaar een inspiratie op de latere rassenpolitiek van SA.
3. De rassenproblematiek in de VS. Na WOII hadden de Amerikanen hun handen vol aan de bestrijding van racisme in eigen land. Belachelijke praktijken te Little Rock bijvoorbeeld dat een donkergekleurd persoon in de bus moest opstaan voor een lichtgekleurd persoon. Er kwam weinig van terecht omdat de VS een véél groter probleem had en dus bleef de apartheid te SA nog even bestaan.
4. De VS en het bestrijden van het 'communisme'. < Hier lag ik in mijn jeugd ook regelmatig wakker van. Meer conflicten: VS <-> Cuba (indirect USSR) en vooral VS <-> Vietkong. Ik kom er op terug, dit jaar waarschijnlijk nog de Vietnamcrisis (maar dat is een ander werelddeel). De VS steunden vooralsnog SA.
5. Wegvallen Berlijnse muur en de 'apartheid' verdwijnt. < US Ronald Reagen en USSR Michail Gorbatsjov. Gemoedelijke sfeer (later Clinton - Jeltsin). Einde van de 'koude oorlog' had consequenties voor het regime te SA omdat prioriteiten werden verlegd.
Juridisch werd de 'apartheid' vanuit de blanke minderheid 'gerechtvaardigd'
omdat:
1. individuele politieke gelijkheid binnen een gemeenschappelijk geografisch-politiek
bestel niet te verwezenlijken zou zijn;
2. een meerderheidsbewind onvermijdelijk leidt tot een machteloze
minderheidspositie van de blanken;
3. gescheiden ontwikkeling gericht is op verzoening van de zwarte stammen met
elkaar en met het blanke Zuid-Afrikaanse nationalisme, op basis van vreedzame
co-existentie (= 'in harmonie naast elkaar bestaan').
Persoonlijk commentaar:
ad. 1. dit is een beredenering die niet specifiek voor alleen Zuid-Afrika
geldt, maar voor praktisch het gehele continent (kijk bijv. naar de
stammenconflicten in Rwanda en Burundi hetgeen weinig met het onderscheid
'blank-zwart' van doen heeft, maar kijk vooral ook naar de verwikkelingen in
Somalië en Nigeria).
ad. 2. gelet op de ontwikkelingen in Zimbabwe kun je enige sympathie
voor deze stellingname hebben.
ad. 3. rassenscheiding kan echter NOOIT tot 'verzoening op basis
van vreedzame co-existentie' leiden, tenzij alle rassen dezelfde rechten en
mogelijkheden zouden hebben.
< Nasleep 'apartheid': TRC (paginaatje of 3000).
Globaal: Zuid-Afrika ligt net als bijna geheel zuidelijk Afrika op een immens
plateau van gemiddeld ruim boven de 1000m met nauwelijks laagvlaktes.
Kort zijn de belangrijkste landschappen de Drakensberge (Lesotho) in het
zuid-oosten, een kustlijn met talloze 'baaien' en 'kapen', de Karoo-formaties
in het zuiden en de Witwatersrand met de goudaders in het noord-oosten.
Dit 'plateau' is gedurende het Krijt (ca. 200 miljoen jaar geleden) min of meer
omhoog gedrukt (opheffing) als gevolg van plaattektonische processen (aardverschuivingen/vulkanen). Ook speelde glaciale processen (ijs) een rol (dit zijn min of meer elkaars tegenhanger: aarde <-> zon). Bekijk: Continental Drift
Oost is subtropisch en vochtig (regenseizoenen) met de relatief warme < Agulhasstroom, west is droog tot zeer droog en koel met de relatief koude
Benguelastroom (Angola/Namibië).
Het zuiden heeft te maken met 'storingen'
zoals we die ook in Nederland kennen met aanzienlijk meer neerslag en vanwege
de isolatie met berg en oceaan hier en daar unieke (endeemse) flora en fauna
(o.a. de < zwartvoetpinguin en de 'tuinenroute' in Westkaap).
< Provincies (er valt een paginaatje of 3400 over Zuid-Afrika te schrijven, ik
probeer het kort te houden):
1. West-Kaap (Kaapstad): bekend van Kaap de Goede Hoop = Jan van Riebeeck VOC 1652 in het zuidwesten gelegen tussen de
Valsbaai en de Tafelbaai. Districten:
I. Stad Kaapstad, districtsvrije gemeente met ca. 2,5 miljoen inwoners en
daarmee 'de' handelsstad van Zuid-Afrika, maar ook voor een groot deel 'het'
toeristische centrum. O.a. de < Tafelberg op het schiereiland Cape Peninsula.
< Een eilandje in het westen: Robben Island waar Mandela een tijdje heeft vastgezeten (Rivonia-proces, ik kom daar zo op terug).
Bekijk: Cape Town (promotie)
II. Sentraal Karoo, hier wordt voornamelijk Xhosa gesproken en dat is de
moedertaal van zowel Mandela als Mbeki.
III. Eden, meest zuidoostelijke van de 6 bekend van o.a. de < Mosselbaai. Een baai (kustinham) kan op verschillende wijzen ontstaan. Geologisch hebben hier in het verleden Antarctische ijsmassa's een rol gespeeld (zuidpool).
IV. Kaapse Wynland (voorheen Boland), behalve de Zuid-Afrikaanse wijnen (ik heb de rozen verstand van wijnen) bekend
van de < Universiteit van Stellenbosch. Zie: onderwijssysteem Zuid-Afrika.
< Aaldering Vineyards. In de jaren '90 met ondernemer Fons gewerkt bij een (destijds) modern bedrijf in Nieuw Vennep. Ik heb daar veel geleerd (niet zo zeer van Fons, want er zat een operationele laag tussen, later nog wel via de Ondernemingsraad). Directeur Fons had meerdere bedrijven. Er gaat er ook wel 'ns een failliet, maar dan komt er wel weer iets voor in de plek. Ik krijg af en toe nog een mailtje vanuit Stellenbosch. Interesse? Bekijk VIDEO (47 minuten). Intussen een opmerking via de mail van Fons gekregen als het gaat over faillissement: 'dat is nooit gebeurd'. Dat moderne bedrijf in Nieuw Vennep ging op zichzelf ook niet failliet, maar als onderdeel van een handelsorganisatie gevestigd te Rotterdam. Enfin, goed aangepast zo Fons? (excuses).
V. Overberg, o.a. Kaap Agulhas aan de zuidelijke kust, de Theewaterskloof in
het noorden en Swellendam. Iets ten zuiden daarvan Nationaal Park Bontebok. < De
bonte bok is één van de zeer zeldzame diersoorten die zich alleen nog in dit
gebied begeeft. Bekijk: Bontebok NP
VI. Weskus, iets ten noorden van Kaapstad met o.a. de bekende < Saldanhabaai.
2. Noord-Kaap (Kimberley)
I. Frances Baard, met onder meer het districtsbestuursgebied Diamantvelde in de
buurt van Kimberley hetgeen direct al iets zegt over het economisch belang van
deze regio. Hoewel, in 2016 ook nog? < 'Big Hole')
II. Pixley ka Seme, eerst Karoo-district maar nu vernoemd naar de oprichter van
het ANC (1912). In de politieke geschiedenis hierna niet genoemd. Hier dan alvast maar. Karoo is een plateauformatie met een ingewikkelde structuur (fysisch, heeft dus niks met politiek te maken).
III. Kgalagadi, praktisch onbewoonbaar stukje aan de grens met Botswana (=
Kalahari-woestijn). Reeds besproken bij Botswana: < Kgalagadi Transfrontier Park.
IV. Namakwa, grens met Namibië (Oranje-rivier = Orange) en de Atlantische kust
(= Namib-desert en dus nauwelijks bevolkt). Op de Orange kom ik terug. < Orange River Mouth Namibië. Dit is dus het eindpunt (dat kan weinig anders in een woestijn).
Je vraagt je je misschien af waarom 'Oranje-rivier?'... < stukje Namib-desert. Hoe die kleuren tot stand komen bespaar ik je (= natuur-/scheikunde).
V. Siyanda (Beneden-Oranje), net als de overige delen van Noord-Kaap
woestijn-achtige steppes met hier en daar wat grasvelden en savannes. Op de mijnbouw te Zuid-Afrika kom ik zo terug (< gemengd fluorietmineraal). Ik heb die materie bestudeerd, later wellicht hier ergens op Blogspot (Geologie rondom Plaattektoniek OU 1996... dat is nog een redelijk actuele studie).
3. Oost-Kaap (Bisho)
I. Nelson Mandelabaai, één van 's lands belangrijkste havens (Port Elizabeth). < Nelson Mandela Stadium. Speelde het Nederlands 11-tal hier tijdens het WK-2010? Ja en wel een zéér gedenkwaardige kwartfinale tegen Brazilië!... bekijk SAMENVATTING (berg advertenties). Ik kom er (uiteraard) zo op terug. Bekijk: Port Elizabeth.
Despatch en Uitenhage om Port Elizabeth heen. Let wel: tot zover beschreven lijkt Zuid-Afrika in 2016 een perfect vakantieland, maar dat is het natuurlijk niet (< studentenprotesten Uitenhage). Verbonden met Uitenhage is ook het Duitse Volkswagen.
II. Cacadu (Sarah Baartman District), Sunday's River Valley met o.a. het < Greater Addo Elephant Park en Zuurberg Mountain Village.
< Zie: Sarah Baartman (Hottentot-Venus). Bekijk: Story (18 jaar of ouder vereist). Er wordt regelmatig in de parken studie verricht naar het sexueel gedrag van chimpansees, waaruit blijkt dat vrouwtjes met een 'verzakking' tijdens de vruchtbare periode extra aantrekkelijk zijn voor de mannen. Het hoofd (= sterkste man) moet dan alle andere concurrenten van de dames zien weg te slaan. Zo werkt dat in de apenwereld, maar de 'mens' heeft daar wel iets van weg. Lees: Khoikhoi (Hottentotten). Overigens heeft het belangrijkste vrouwtje (ik zeg niet het sterkste) bij de chimpansees een doorslaggevende invloed van wat het 'hoofd' mag. Interessant? Bert Haanstra-film, ik kan 'm niet vinden. Ik heb het gezien op beeldplaat, studie 'ethologie' OU 1997.
III. Amatole, oostwaarts langs de kust met Oost-Londen en King William's Town. < Kings Ridge Highschool for Girls. Ook in Nederland was tot ergens 1955 gescheiden onderwijs normaal. In 2016 kunnen vrouwen worden toegelaten tot het Nederlandse Korps Mariniers (lange tijd ondenkbaar).
IV. Chris Hani, vernoemd naar een oud- (communistisch) leider van het ANC. Van het communisme wilde bondgenoot USA in de verste verte iets weten. Het ANC werd op afstand gehouden. Ik heb het al opgemerkt: 'apartheid' was in de jaren '70/'80 geen issue #1.
V. Ukhahlamba, in het noordoosten grenzend aan Lesotho. Ukhahlamba is intussen omgedoopt tot het Joe Gqabi-district. Lees: Joe Gqabi. Het zou zomaar kunnen, dat over een aantal jaren alle districten te Zuid-Afrika zijn vernoemd naar ANC-prominenten. Nogmaals: het ANC strijdend tegen de segregatie had in 1981 geen kans. Eerst moest het Oost-West-conflict worden opgelost. Noord-Zuid was ondergeschikt (en dit is het in 2016 in grote lijnen nog steeds). Nu moet het natuurlijk niet zo zijn dat Zuid-Afrika net als Mugabe (Zimbabwe) de fout gaat maken om alle oud-migranten te gaan verdrijven, maar dat zal niet gebeuren.
VI. O.R. Tambo, Umtata en het voormalige thuisland Transkei.
< Map van de voormalige 'thuislanden'. 'Thuisland' klinkt sympathiek voor de zwarte bevolking.
VII. Alfred Nzo, oud ANC-leider ook. Zoek op: Alfred Nzo. Klein stukje grenzend aan Lesotho in het
noorden richting Drakensbergen.
Lijst Zuid-Afrikaanse radiostations online HIER.
Ook Namibië, Angola en Zimbabwe hier te vinden. Niet alles werkt direct. Soms moet je bijvoorbeeld 'Silverlight' installeren. Het is afhankelijk van je programmatuur of 'iets' werkt. Onder Windows werkt bijna alles. Op je phone is twijfelachtig.
4. KwaZoeloe-Natal (Pietermaritzburg), provincie in het oosten en strijdtoneel
van de 'Boerenoorlogen' (1880-1902), maar ook van de burgeroorlog in 1993-1994
hetgeen uiteindelijk leidde tot de definitieve afschaffing van de
'apartheid'.
Westelijk grenzend aan Oost Kaap, Lesotho (Drakensberge met o.a. Giants Castle, 3820m), Oranje Vrystaat en Zuid-Transvaal. In het noorden langs
de Lebombo-mountains grenzend aan Swaziland en Mozambique.
Het landschap wordt
doorsneden door de < Tugala-rivier uitmondend in de Indische Oceaan.
< Durban
is één van de belangrijkste havensteden en toeristenoorden van Zuid-Afrika
(o.a. dolfijnen). Natal staat in het Portugees (Vasco de Gama, 1497) voor
Kerstmis en de huidige Zulu-koning is Goodwill Zwelenthini kaBhekuzulu. Meer weten? Bekijk DOCUMENTAIRE. Luister: Margaret Singana - We Are Growing (Theme Shaka-Zulu 1986)
5. Vrijstaat (< Bloemfontein, Christiaan de Wet), ook wel Oranje Vrystaat. Ooit een aparte
Boerennatie (Boerenoorlogen met de Britten 1814-1910). Meest centraal gelegen
provincie op West-Kaap en Noord-Transvaal na grenzend aan alle anderen (ook aan
Lesotho). Ik vond het op de lagere school al frappant dat in een land zover weg op de atlas de naam 'Bloemfontein' te bespeuren viel.
< Oom Paul Kruger. Wat hebben de Hollandse 'boeren' een spoor nagelaten daar! Ik vertel verder niks... laat Boudewijn Buch (1998) dat maar doen (bekijk!).
6. Noordwest (Mafikeng), ontstaan uit grote delen van < Bophuthatswana
(voormalige 'thuislanden', dat waren een soort veredelde reservaten voor 'zwarten') en gedeelten van de voormalige provincies Kaap en Transvaal na afschaffing van
de 'apartheid' in 1994. Je merkt dat 'Botswana' hiervan is afgeleid.
Het grenst in het noorden aan Botswana (rotsen en zanden
van de Kalahari), maar ook vindt je in het oosten richting Gaborone (hoofdstad
Botswana) < Pilanesberg National Park (genoeg wild hier).
De Magaliesberg (1853m, maar valt niet echt op omdat het onderdeel is van een plateau van rond de 1500m). Aan de voet de stad Rustenburg < Royal Bafokengstadion, 40.000
zitplaatsen voor het WK-voetbal 2010. De Engelsen speelden hier voornamelijk. Op het WK-voetbal 2010 wat betreft Nederland kom ik zo terug bij Johannesburg Soccer City.
< Nog wel even dit wat betreft de provincie Noordwest: Sun City. Lees: achtergrond. Sun City had rond 1985 onder de Britse en Amerikaanse artiesten een zéér slechte reputatie met als uiting: United Artists Against Apartheid (Bambaataa, Little Steven, Bruce Springsteen, Bono, Pat Benatar o.a.). Het duurde nog even voordat de 'apartheid' werd afgeschaft, maar de aandacht was er. Bekijk/luister.
7. Gauteng (Johannesburg):
I. Westrand: Mogale City, Randfontein en Westonaria. < Westrand Industry Sectors. Op de voorgrond: de Vaal-rivier. De hoogteverschillen zijn hier niet zo groot, anders zou de rivier onbevaarbaar zijn. Verderop ligt dus een dam.
< Vaaldam. Transvaal is vernoemd naar de Vaal-rivier. Deze ontspringt ten oosten van Johannesburg (Drakensberge) en sluit westelijk aan op de Oranje-rivier. De Oranje-rivier ontspringt in Lesotho. Daar valt dus veel regen. Het eindigt in de Namib-woestijn (Atlantische Oceaan) iets van 1800m lager.
< Vaal-rivier aansluitend op de Oranje-rivier. Vaal betekent 'grijs'. Oranje kennen we van het Nederlands Koningshuis. Ik heb eerder een opmerking gemaakt 'waarom oranje?'. Ik heb daarbij een stukje landschap te Namibië laten zien (scroll hier naar boven). Wel of geen Oranje Koningshuis. Vraag blijft overeind: waar komt de kleur 'oranje' vandaan? Beter: hoe ervaart het menselijke oog dat?
< Nogmaals Westrand Industry Sectors:
* mijnbouw 38%
* machinebouw 13%
* bouw 12%
* handel 12%... 'boeren'?... is dat 'industrie'? In Nederland wordt toch echt gesproken over 'landbouwindustrie'. 'Veeteeltindustrie' (intensieve veeteelt) is hoogst discutabel. Maar let hier op 'mijnbouw' (ook dat is te Zuid-Afrika in 2016 hoogst discutabel).
II. Johannesburg: zie voor begrip eerst < Witwatersrand. Mijnbouw is de meest milieuschadelijke
activiteit die er bestaat. Recent (2015/2016) zijn er hevige protesten rond de diamant-/goudmijnen te Zuid-Afrika. Bekijk: SA Illegal Goldmining.
Feiten:
* dreigend massa-ontslag (economisch) < de goudaders zijn steeds moeilijker te exploïteren
* schadeclaims longziekten en andere gebreken (gezondheid). Zuid-Afrika is nog even niet uit de problemen!
Tegenwoordig moet Johannesburg het hebben van andere
entiteiten: 'zaken', toerisme, multinationaliteit en criminaliteit... lijkt
dit op Amsterdam? Bekijk: Johannesburg (promotie).
< De (zwarte) studenten en mijnwerkers te Soweto ('township' of buitenwijk van
Johannesburg) kwamen in 1976 in opstand tegen de blanke overheersing (Soweto-uprising, het
extreem anti-Britse beleid van mijnheer B.J. Vorster). Lees: achtergrond. Bekijk: Soweto-rising (recent). Beluister: Jeffrey Osborne - Soweto 1986.
< Vergeet ik iets? Ja, de Vuvuzelatoeters. Dat vonden we in Nederland allemaal 'vreemd' tijdens het WK-voetbal 2010 dat voor de eerste maal op het Afrikaanse continent werd gespeeld. Ik heb het met belangstelling gevolgd. En? finale?... Spanje? nee, net niet! 4 jaar later wel (Brazilië is op mijn Blogspot nog ver weg).
< Bert van Marwijk, coach Nederlands 11-tal (met Robin van Persie). De verwachtingen waren laag gespannen. Bekijk: overzicht WK 2010 voor Nederland HIER. Ik voeg hier verder niets aan toe (iedereen weet het zo langzamerhand wel). Leuke plaat (vind ik): Shakira - Waka Waka.
< Waar komt dit trouwens vandaan?
III. Sedibeng: hier wordt 'Sotho' gesproken. < Sedibeng Breweries (waar komt dit vandaan?... licentie Heineken). Ik maak absoluut geen reclame hier, maar Heineken is wel een bedrijf die rekening houdt met de moderne maatschappelijke items als 'duurzame ontwikkeling', economie (werkgelegenheid) en verantwoord alcoholgebruik.
IV. Ekurhuleni: voorheen 'Oos-rand' met < Germiston als stad, ooit ontstaan in
verband met de 'goudkoorts'. Het is een 'voorstad' van Johannesburg. Je kunt het een beetje vergelijken met het 'Amstelveen' van 'Amsterdam'. Vergeef me als deze vergelijking nergens op slaat.
V. Metsweding: klein district hangend aan Johannesburg en Tshwane (Pretoria). In Nederland vinden er regelmatig 'gemeentelijke herindelingen' plaats. Hier ook?
VI. Tshwane: met de hoofdstad Pretoria, het bestuurlijke centrum van
Zuid-Afrika. Bekijk: Pretoria. < Ik heb het te Botswana gehad over een belangrijke culturele meerderheid: de Tswana... bekijk: Tsonga & Tswana
8. Mpumalanga (Nelspruit), ook: Zuid-Transvaal. < Nationaal Park Kruger. Opmerking: er bestaan carnivoren (vleeseters), herbivoren (planteneters) en omnivoren die er tussenin zitten. De 'mens' is een 'omnivoor'. Een olifant en een hert zijn geen vijanden (herbivoren). Wel als het water opraakt. Ligt er een kudde leeuwen op de loer? Zo ja, dan is er tevens een zwerm gieren die ook een 'vermoeden' hebben (correct?).
9. Limpopo (Pietersburg/Polokwane), ook: Noord-Transvaal. Grens met Zimbabwe
en Botswana in het noorden (Limpoporivier) met haar zijrivier de Krokodil en
verder in het oosten via Swaziland en de Lebombo-keten
met Mozambique.
Ook vindt je hier de < Magoebaskloof (Tzaneen), alleen moet je
dan vanaf Pretoria wel ca. 520km geduld hebben.
54 Zuid-Afrika 44.000.000 (aantal inwoners 2005) 1.221.037 (oppervlakte in km2's) Pretoria (hoofdstad)
< Lious Botha 1910. Premier. Oprichting Unie van Zuid-Afrika. Samenvoeging Natal
en Kaapkolonie (boerenoorlogen).
Jan Christian Smuts 1919. Premier. Pro-Britse politiek strijdend tegen de
Duitsers (Namibië). Opstand blanke mijnwerkers. Na jarenlang gevecht van de 'Boeren' tegen de 'Britten'. Maar het was oorlog in Europa.
James Barry Munnik Hertzog 1924. Premier. Tegenstander van inmenging in WOI
(neutraliteit), Nasionale Party (NP). Segregatie (rassenscheiding).
Jan Christian Smuts 1939. Premier. NP. Tweede termijn (militair). Verenigde
Party. 'Naturellen'. Uitbreiding rassenwetten. Wat vindt jij van het begrip 'naturellen'?
Daniel François Malan 1948. Premier. NP. Theoreticus 'Apartheid' (= niks anders
dan 'Nationaal Socialisme' a la Hitler). Bekijk: Speech 1957
Nicolaas Christiaan Havenga 1954. Premier (a.i.). Afrikanerparty. Stembusakkoord
met de Herenigde Nasionale Party (HNP).
Johannes Gerhardus (Hans) Strijdom 1954. Premier. NP. Invloedrijke man in de Nasionale
Party. Fel tegenstander Brits imperialisme. Dat was onder Smuts dus anders.
Charles Robberts Swart 1958. Premier. NP. Laatste gouverneur-generaal (Brits) en
de eerste staatspresident tot 1967. Aan de 'naturellen-politiek' verandert niets.
Hendrik Verwoerd 1958. Premier. NP. Minister Naturellen-zaken. Ontstaan
Republiek South Africa.
Breuk met de Britten. Breuk met de Britten betekende dus 'onafhankelijkheid'. Dat gebeurde praktisch overal te Afrika rond 1958 bij het Britse Afrikaanse imperiaal.
Theophilus Dönges (a.i.) 1966. Premier. NP. Eigenlijk de verwachte opvolger van
Strijdom. In 1967 gekozen tot staatspresident.
John B.J. Vorster 1966. Premier. NP. Moordaanslag Verwoerd (kan ik me voorstellen). Extreem-rechts
(fascistisch) en anti-Brits. Thuislanden.
BLOEDBAD SOWETO 1976. Hoogtepunt spanning zwart en blank. Reeds over gehad met de studenten- en mijnwerkersopstanden. Persoonlijk noem ik dit (net als Verwoerd) een 'draak' van een vent. Ik hoop niet dat iemand mij tegenspreekt. Maar het is allemaal achteraf filosoferen. Zo realistisch ben ik ook wel.
Algehele internationale
afkeur met economische sancties.
< Marais Viljoen 1978. NP. Laatste staatspresident met ceremoniële taken. In 1983
wordt de grondwet verandert. In Nederland ook en daar hebben 'we' in 2016 na een aantal beperkte wijzigingen nog steeds mee te maken. De praktische uitwerking duurt nog even. Er moest 'iets' gebeuren.
Roelof Frederik "Pik" Botha 1978. Geen directe familie P.W. Botha.
Belangrijke diplomaat in het kader van afschaffing 'apartheid'. In 2016 probeer ik uit te leggen aan dames van rond de 24 waarom 'Pik' Botha? Aangezien Zuid-Afrika een 'beetje' Nederlands is roept dat vragen op. Ik moet het antwoord schuldig blijven waarom 'pik'.
Pieter Willem Botha 1978. Premier. NP. Nu wel versoepeling 'apartheid'.
Huwelijken tussen blanken en zwarten toegestaan, maar nog lang niet genoeg. < Vele karikaturen.
Desmond Tutu 1984. 1e zwarte aartsbisschop Anglicaanse Kerk in Kaapstad.
Strijder apartheid + Nobelprijs vrede. Mandela zit nog altijd vast op Robbeneiland. Bekijk/luister: Special AKA - Free Nelson Mandela (1984)
Frederik Willem de Klerk 1989. President. NP. Val Berlijnse muur en daarmee
opheffing 'apartheid'. Vrijlating Mandela (ANC). Dit was wat je kunt noemen een 'revolutie'. Maar ik heb eerder uitgelegd: de prioriteiten op mondiaal niveau werden verlegd na de 'ontspanning' USA <-> USSR. Het 'blanke' bewind werd gedwongen op te stappen omdat de 'grote' bondgenoten wegvielen.
Nelson Mandela 1994. President. ANC. Verwacht (hij heeft er 25 jaar op moeten wachten). Eerste non-raciale
verkiezingen. Met de Klerk de Nobelprijs vrede. Bekijk: Nelson Mandela 1994. De vraag was natuurlijk een beetje hoe het ANC na eeuwen 'blank' bewind de interne problematiek ging oplossen. Studenten. Mijnbouw. Niet eenvoudig. Het bewind van buurland Zimbabwe onder Mugabe was in elk geval een verkeerde straat.
Thabo Mbeki 1999. President. Afrikaans Nationaal Congres (ANC). Strijd tegen
AIDS. In de jaren '90 een soort 'epidemie' te Zuid-Afrika. In 2016 hoor je er nauwelijks meer iets van. De medicijnen schijnen te werken of de voorbehoedscampagne (veilig vrijen) heeft goed gewerkt. Bekijk: interview... Ik heb geen zin om het constitutionele systeem van Zuid-Afrika te belichten (verkiezingen, hoeveel parlementsleden, relatie met de Afrikaanse Unie, etc.). Voor de freaks: HIER
Petrus Motlanthe 2008. President. ANC. Mbeki verwikkeld in een rechtszaak:
onterecht ontslag minister Zuma 2005. Ik ga verder niet in op corruptiezaken. Genoeg laten passeren hier op het Afrikaanse continent (ik sla deze man verder over).
Jacob Zuma 2009. President. ANC. Terugkeer uit ballingschap. Bekijk: interview. Dit gaat over de relatie Zuid-Afrika <-> Frankrijk. Dat is minstens even belangrijk als de relatie Zuid-Afrika <-> Verenigd Koninkrijk wanneer het gaat over het Afrikaanse koloniale verleden.
Aanvullend: landenweb Zuid-Afrika
Reisadvies: Zuid-Afrika
Tot zover het continent 'Afrika'. Ik kan nog het e.e.a. schrijven over de < Afrikaanse Unie, maar gelet op de recente ontwikkelingen in 2016 betreffende de Europese Unie (vluchtelingenstroom, Brexit, e.a.) is dat een item voor over een paar jaar. Hieronder nog even op een rij: Afrika.
Deel 1: Afrika Algemeen
Deel 2: Noord-Afrika
Deel 3: West-Afrika
Deel 4: Centraal-Afrika
Deel 5: Oost-Afrika
Deel 6: Zuid-Afrika (dat is hier dus)
Nu vraag je je misschien af van 'heeft die vent alleen maar interesse in Afrika?'... de volgende Blogspot staat al klaar: Azië (oei, dat is groot!). Ik begin bij een ander 'continent': Antarctica (zuidpool) en daarna nog een ander 'continent': Australië. Bezig HIER
< Je zou op deze breedtegraad een woestijn verwachten net als de Sahara ten noorden van de evenaar of de Gibsonwoestijn te Australië op dezelfde breedte (geen details verder).
< Satellietplaatje met de grote meren in het noorden: Zambia, Tanzania en Malawi. De grote Oost-Afrikaanse riftzone is voor de geoloog het meest interessante stukje aardoppervlak omdat daar jonge gesteenten vanuit de aardmantel kunnen worden bestudeerd (rest is diepe oceaan).
Onderdeel van
je reis door Zuid-Afrika is geen enkel probleem, behalve dat je moet oppassen
voor de geslachtsziektes. 
b. Middle Veld: een golvend landschap van gemiddeld 500 tot 800m hoog. Zoek op: landenweb Swaziland. Bekijk dan direct ook: reisadvies Swaziland. Dit advies gaat net als bijna geheel Afrika praktisch altijd over veiligheidsrisico's:
c. Low Veld: laagland van gemiddeld 150 tot 300m hoog. Op de fysische geografie te Zuidelijk Afrika kom ik zo terug (bij SA)
John B.J. Vorster 1966. Premier. NP. Moordaanslag Verwoerd (kan ik me voorstellen). Extreem-rechts
(fascistisch) en anti-Brits. Thuislanden.
Algehele internationale
afkeur met economische sancties.
Roelof Frederik "Pik" Botha 1978. Geen directe familie P.W. Botha.
Belangrijke diplomaat in het kader van afschaffing 'apartheid'. In 2016 probeer ik uit te leggen aan dames van rond de 24 waarom 'Pik' Botha? Aangezien Zuid-Afrika een 'beetje' Nederlands is roept dat vragen op. Ik moet het antwoord schuldig blijven waarom 'pik'.
Pieter Willem Botha 1978. Premier. NP. Nu wel versoepeling 'apartheid'.
Huwelijken tussen blanken en zwarten toegestaan, maar nog lang niet genoeg. < Vele karikaturen.
Desmond Tutu 1984. 1e zwarte aartsbisschop Anglicaanse Kerk in Kaapstad.
Strijder apartheid + Nobelprijs vrede. Mandela zit nog altijd vast op Robbeneiland. Bekijk/luister: Special AKA - Free Nelson Mandela (1984)
Frederik Willem de Klerk 1989. President. NP. Val Berlijnse muur en daarmee
opheffing 'apartheid'. Vrijlating Mandela (ANC). Dit was wat je kunt noemen een 'revolutie'. Maar ik heb eerder uitgelegd: de prioriteiten op mondiaal niveau werden verlegd na de 'ontspanning' USA <-> USSR. Het 'blanke' bewind werd gedwongen op te stappen omdat de 'grote' bondgenoten wegvielen.
Nelson Mandela 1994. President. ANC. Verwacht (hij heeft er 25 jaar op moeten wachten). Eerste non-raciale
verkiezingen. Met de Klerk de Nobelprijs vrede. Bekijk: Nelson Mandela 1994. De vraag was natuurlijk een beetje hoe het ANC na eeuwen 'blank' bewind de interne problematiek ging oplossen. Studenten. Mijnbouw. Niet eenvoudig. Het bewind van buurland Zimbabwe onder Mugabe was in elk geval een verkeerde straat.
Thabo Mbeki 1999. President. Afrikaans Nationaal Congres (ANC). Strijd tegen
AIDS. In de jaren '90 een soort 'epidemie' te Zuid-Afrika. In 2016 hoor je er nauwelijks meer iets van. De medicijnen schijnen te werken of de voorbehoedscampagne (veilig vrijen) heeft goed gewerkt. Bekijk: interview... Ik heb geen zin om het constitutionele systeem van Zuid-Afrika te belichten (verkiezingen, hoeveel parlementsleden, relatie met de Afrikaanse Unie, etc.). Voor de freaks: HIER
Petrus Motlanthe 2008. President. ANC. Mbeki verwikkeld in een rechtszaak:
onterecht ontslag minister Zuma 2005. Ik ga verder niet in op corruptiezaken. Genoeg laten passeren hier op het Afrikaanse continent (ik sla deze man verder over).
Jacob Zuma 2009. President. ANC. Terugkeer uit ballingschap. Bekijk: interview. Dit gaat over de relatie Zuid-Afrika <-> Frankrijk. Dat is minstens even belangrijk als de relatie Zuid-Afrika <-> Verenigd Koninkrijk wanneer het gaat over het Afrikaanse koloniale verleden.
Tot zover het continent 'Afrika'. Ik kan nog het e.e.a. schrijven over de < Afrikaanse Unie, maar gelet op de recente ontwikkelingen in 2016 betreffende de Europese Unie (vluchtelingenstroom, Brexit, e.a.) is dat een item voor over een paar jaar. Hieronder nog even op een rij: Afrika.
Deel 1: Afrika Algemeen
